Μετά και την δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη στις 26 Σεπτεμβρίου 1989 από την 17Ν, η τότε κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη προχώρησε σε αλλαγή της νομοθεσίας σχετικά με την “τρομοκρατία” ψηφίζοντας τον νόμο 1916/1990 στις 13 Δεκεμβρίου 1990.
Με το νόμο αυτό η κυβέρνηση της ΝΔ επιχείρησε να ταυτίσει την πολιτική βία με την δράση των συμμοριών του κοινού οργανωμένου εγκλήματος, υπό τον γενικό όρο “οργανωμένο έγκλημα”. Η εγκληματική οργάνωση θα μπορούσε πλέον να είναι είτε “πολιτικά τρομοκρατική”, είτε μια οργάνωση του κοινού ποινικού δικαίου, π.χ. μαφία, ταύτιση, που εμφανίζεται για πρώτη φορά στο θεσμικό νομικό πλαίσιο.
Η σύλληψη των δημοσιογράφων
Για πρώτη φορά επιχειρήθηκε η “απαγόρευση δημοσίευσης προκηρύξεων τρομοκρατών και τρομοκρατικών οργανώσεων”. Έξι εφημερίδες δεν υπακούουν. Λίγο μετά την ψήφιση του νόμου, μέσα στον Δεκέμβριο, δημοσιεύουν προκήρυξη της “17 Νοέμβρη” με την οποίαν η οργάνωση αναλάμβανε την ευθύνη για την επίθεση με ρουκέτες στα γραφεία της ΕΟΚ, στην Αθήνα. Βάσει της παραπάνω διάταξης ασκήθηκε ποινική δίωξη, στις 7 Ιουνίου 1991, κατά επτά εκδοτών και διευθυντών εφημερίδων, που δημοσίευσαν την εν λόγω προκήρυξη.
Οι δημοσιογράφοι ήταν οι:
Σεραφείμ Φυντανίδης (Ελευθεροτυπία), Χρήστος Θεοχαράτος (Έθνος), Δημήτρης Μαρούδας (Νίκη), Κώστας Κοντοπάνος (Αυριανή), Κώστας Γερονικολός (Δημοκρατικός Λόγος), Σπύρος Καρατζαφέρης (48 Ώρες) και Κώστας Παπαϊωάννου (Ποντίκι).
Oι δημοσιογράφοι μεταφέρθηκαν με κλούβα στο κτήριο της Υποδιεύθυνσης Μεταγωγών Αθηνών για να περάσουν τη νύχτα. Η περιοχή άρχισε να κατακλύζεται από κόσμο που ήθελε να συμπαρασταθεί στους καταδικασθέντες. Οι διαδηλωτές δεν άργησαν να κλείσουν και τα δύο ρεύματα της Εθνικής Οδού προκαλώντας κυκλοφοριακό χάος. Έντονες ήταν και οι αντιδράσεις όλων των Ελληνικών συνδικαλιστικών οργανώσεων του Τύπου, αλλά και πολλών διεθνών δημοσιογραφικών συνδικάτων.
Η ποινή που τους επιβλήθηκε ήταν φυλάκιση από 5 έως και 10 μήνες. Οι καταδικασθέντες δεν άσκησαν έφεση καταγγέλλοντας παρεμβάσεις του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στη δικαιοσύνη και αντιλήψεις του παρελθόντος. Αίσθηση προκάλεσε η σύλληψη του Σεραφείμ Φυντανίδη στο σπίτι του, την ώρα που μιλούσε στο ραδιόφωνο του τότε SKY.
Οι εκδότες – δημοσιογράφοι αποφυλακίστηκαν μετά από 13 ημέρες, θεωρώντας ότι είχαν περάσει το μήνυμα και η παραμονή τους στη φυλακή ήταν πλέον περιττή. Είχε χρειαστεί να εξαγοράσουν τις ποινές τους οι διοικήσεις των Ενώσεων Ιδιοκτητών και Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθήνας. Ο τρομονόμος της κυβέρνησης Μητσοτάκη καταργήθηκε το 1993.
Στόχος της κυβέρνησης
Στόχος της κυβέρνησης Μητσοτάκη ήταν η διακοπή κάθε επικοινωνίας της 17Ν με την κοινωνία, επικοινωνία που γινόταν μέσω της δημοσίευσης των προκηρύξεών της. Επίσης, η κυβέρνηση θεωρούσε πως με αυτό τον τρόπο θα κατάφερνε να πλήξει καίρια τη διάδοση των ιδεών των ένοπλων οργανώσεων κι έτσι και την παρέμβασή τους στο δημόσιο πολιτικό λόγο, περιορίζοντας τη δράση τους. Και αυτό διότι, η “τρομοκρατική” ενέργεια θα ήταν πλέον είτε άγνωστης προέλευσης, είτε θα φαινόταν ανεξήγητη και αποκομμένη από το κοινωνικό γίγνεσθαι και από κάθε πολιτικό κίνητρο.
Την επαναφορά του λεγόμενου αντιτρομοκρατικού νόμου ζήτησε ο επίτιμος πρόεδρος της Ν.Δ. Κων. Μητσοτάκης στις 9 Ιουνίου 2000 μετά την δολοφονία του Βρετανού στρατιωτικού ακόλουθου Στήβεν Σόντερς από την 17Ν.
Από τότε μέχρι τώρα έχει ανατραπεί άρδην το νομικό πλαίσιο για το πολιτικό έγκλημα, σε καθεστώς μηδενικών κοινωνικών αντιστάσεων και εκκωφαντικών πολιτικών σιωπών.
