Από την Ειρήνη Καρπαδάκη
Η στήλη των αναγνωστών
Διάβασα πρόσφατα, πως ένας άνθρωπος έγραψε δημόσια, ότι φασισμός βγαίνει από τη λέξη «φασκιώνω», που σύμφωνα με τη δική του νοηματοδότηση, σημαίνει «προστατεύω». Αυτό, έχει σημασία να αναλυθεί ώστε να μην αποτυπωθεί ως αλήθεια στο μυαλό κανενός. Είναι επικίνδυνα αυτά, σε μέρες όπως αυτές, που βλέπουμε την προσπάθεια κάποιων να βρουν μπερδεμένα μυαλά και να εισβάλλουν, καταστρέφοντας, σκοτώνοντας, συνθλίβοντας, πλουτίζοντας.
Φασισμός, όπως ιστορικά, από γεγονότα δηλαδή, έχει νοηματοδοτηθεί, σημαίνει εκμηδένιση της ζωής. Οι φασίστες, δεν προσπαθούν απλώς να σε πείσουν ότι έχουν δίκιο, ότι αυτό που λένε είναι η πραγματικότητα, αλλά σε σκοτώνουν αν δεν πειστείς. Όχι μόνο αυτό, αλλά σε σκοτώνουν ακόμη κι αν «δεν τους αρέσεις», αν «δεν τους κάνεις», αν δεν «σε πάνε» βρε αδερφέ. Θέλουν τον θάνατό σου. Αυτό το ένστικτο, γιατί περί ενστίκτου μιλάμε, βρίσκεται σε όλους τους ανθρώπους, σε εμένα, σε εσένα, στο κάθε παιδί που γεννιέται. Πυροδοτείται από το αίσθημα του θυμού, της οργής.
Έχουν γίνει πολλά ψυχολογικά πειράματα που έχουν αποδείξει πώς άνθρωποι ανάλογα με τις καταστάσεις, την θέση στην οποία βρίσκονται, τις συνθήκες, αλλάζουν και γίνονται αγρίμια, είναι ικανά να πράξουν εγκλήματα χειρότερα από οποιοδήποτε άλλο ζώο ίσως, στον πλανήτη γη. Αν θέλουμε λοιπόν να λεγόμαστε Άνθρωποι, εξέλιξη του homo sapiens, με νου, τότε αυτά τα ένστικτα, πρέπει να τα καταπολεμήσουμε για να ζούμε σε μία κοινότητα χωρίς εγκλήματα, όπως δολοφονίες, βιασμοί, ξυλοδαρμοί. Αυτά τα ένστικτα λοιπόν. τα ζωώδη που εν γένει υπάρχουν στον άνθρωπο, τα συγκρατείς μέσω παίδευσης, γνώσης, προσπάθειας, παιδείας.
Ο λόγος που δεν εκδηλώνονται σε εσένα είναι λόγω της παιδείας σου. Η παιδεία συντελείται όχι μόνο στο σχολείο, που δημιούργησε ως θεσμό ο άνθρωπος, ή σε άλλους θεσμούς, αλλά παντού στο περιβάλλον μας, στις συναναστροφές, στις σκέψεις. τις εμπειρίες μας. Ο κάθε άνθρωπος λοιπόν, είτε πιστεύει σε θεσμούς είτε όχι, πρέπει να ελέγχει ένστικτα συνεχώς, να δίνει τρόπο στην οργή. Προσοχή εδώ. Τα ένστικτα δεν πνίγονται, αν δεν εκφραστείς, αν προσπαθήσεις να τα πνίξεις, ή θα πνιγείς, ή θα πνίξεις άλλους. Να δράσεις. Βρες μέσα σου τους τρόπους που θέλεις, αν δεν μπορείς, ζήτα βοήθεια, ή ψάξε για τρόπους, όχι όμως σε κάτι που δεν πιστεύεις σωστό. Να ξέρεις πάντα το γιατί επιλέγεις κάτι και τι σημαίνει αυτή σου η επιλογή. Το τι κάνεις, συνδέεται με το τι κάνει ο διπλανός σου, εγώ, η άλλη, η κοινωνία. Εσύ είσαι η κοινωνία. Μην κλείνεις το μυαλό σου λοιπόν, άνοιξέ το… και θα δεις. Το τι θα δεις είναι πάντα έκπληξη.