Από την Βασιλική Μαμαλούκου
“Δεν υπάρχει οργή πιο φοβερή και αθεράπευτη από αυτήν που γεννιέται στην ψυχή ενός ανθρώπου που έχει προδοθεί”
Ο Νίκος Γραμματικός γεννήθηκε στη Σαλαμίνα, στο ησυχαστήριο του Ευριπίδη, τον τραγικό εκείνο ποιητή μας με την αξεπέραστη ικανότητα να περιγράφει τα ανθρώπινα πάθη. “Καὶ μανθάνω μὲν οἷα δρᾶν μέλλω κακά͵ θυμὸς δὲ κρείσσων τῶν ἐμῶν βουλευμάτων”Κι ας νιώθω τι κακό πάω να τολμήσω, ο θυμός καβαλάει τα λογικά μου (Ευριπίδης).
Από μικρό παιδί παίζοντας κρυφτό στις σπηλιές της Σαλαμίνας εικόνες που είχαν χαραχτεί ανεξίτηλα στη μνήμη του Γραμματικού τρυπώναν στις ταινίες του, ενώ από πάντα ένιωθε την ανάγκη να μεταδώσει τα ερεθίσματα από τις παιδικές του αυτές μνήμες, που κουβαλά μαζί του σαν αποσκευή σε κάθε του κινηματογραφική περιπέτεια. Στη “Μήδεια” το καθοριστικό ερέθισμα του το έδωσε το ντοκιμαντέρ Looking for Richard , όπου ο Αλ Πατσίνο καθώς ετοιμάζεται να ανεβάσει μια παράσταση του ΡΙΧΑΡΔΟΣ Ο ΙΙΙ, κάνει μια έρευνα για το τι σημαίνει τελικά στον μέσο Αμερικανό ο μύθος του Σαίξπηρ.
Έτσι και ο Γραμματικός, καταδυόμενος στον μύθο της Μήδειας και των παράλληλων χαρακτήρων,με φόντο τα καράβια της Σαλαμίνας, μεταμορφώνεται από σκηνοθέτης σε ντετέκτιβ, ερευνώντας με συνταξιδιώτες τους ηθοποιούς του τα όρια των παθών και τις αιτίες που ο άνθρωπος δε μπορεί να διδαχθεί από τα λάθη της ιστορίας..Η προδοσία εύκολα οδηγεί στην εκδίκηση. Και ζούμε σήμερα παρόμοιες καταστάσεις με εκείνες του έργου. Το έργο γράφτηκε για να διδαχθούμε και όχι για να ταχθούμε με τους βάρβαρους επειδή τελματώσαμε… Ο Ιάσωνας ο μοναδικός που επιβίωσε στο έργο μας προτρέπει να γίνουμε και εμείς Ιάσωνες και όχι Μήδειες. Δυστυχώς, αυτά που ήταν για να γίνουν δεν έγιναν ποτέ, και όσα έγιναν δεν ήταν για να γίνουν..
Είτε υπερβολικά μισούμε είτε υπερβολικά αγαπάμε βάζουμε το πάθος πρώτο και τη σκέψη δεύτερη. Η ευτυχία είναι ένας από τους δυσκολότερους στόχους που μπορεί να θέσει ένας θνητός, γιατί σύμφωνα με τον Ευριπίδη, οι θνητοί δεν μπορούν να είναι ευτυχισμένοι. Το επαναλαμβάνει και ο Γραμματικός στην ταινία του:
“Όπως είπε ο Τολστόι, οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν η μία με την άλλη.Οι δυστυχισμένες έχουν η καθεμία την δική της δυστυχία”. Τα γυρίσματα διήρκησαν 7 περίπου χρόνια για να φτάσει ο “ντετέκτιβ”-σκηνοθέτης στην ανακουφιστική ανακάλυψη πως πρέπει να “Πείσεις τον εαυτό σου ότι δεν είναι όλα δυστυχία” και πως “αύριο θα είναι μια καλύτερη μέρα” όπως τραγουδά ο Αγγελάκας στο “φινάλε” του και φινάλε της ταινίας ….Σα να ακούω τη φωνή του Ευρυπίδη να φωνάζει στους νεοέλληνες:
“Ελλάδας, τη γη κατοικείς και όχι βάρβαρη χώρα, κ’ έμαθες το δίκιο, και με νόμο να ζεις και όχι με βία”
[Στη μνήμη Σπύρου Μουρίκη, Μπάμπη Ακτσόγλου, Δημήτρη Βογιατζή, Δημήτρη Καρβούνη, Ντίνου Κατσουρίδη, Ντίνας Πούλου, Λεωνίδα Παπαγεωργίου, Σπύρου Παπατριανταφύλλου, Λουκίας Ρικάκη, Στράτου Στασινού, Αντώνη Στεργιάκη, Μπάμπη Τσικληρόπουλου].
Από 24 Νοεμβρίου στους κινηματογράφους – Διανομή Filmcenter Τριανόν
medeadoc.gr/
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ στον Δρόμο της Αριστεράς, το Σάββατο 26.11.2016
Κάθε Σάββατο κυκλοφορεί στα περίπτερα το έντυπο Νόστιμον Ήμαρ ένθετο στον Δρόμο της Αριστεράς.