Σινεμά

Logan [κριτική]

By Νικήτας Φεσσάς

March 10, 2017

Tου Νικήτα Φεσσά

Στην – όπως όλα δείχνουν- τελευταία (;) του εμφάνιση ως Wolverine, ο Hugh Jackman παίζει τον γνωστό πια μεταλλαγμένο αντι-ήρωα με ακόμα πιο αιμοδιψή, κτηνώδη, και αθυρόστομο τρόπο από ό,τι στις προηγούμενες ταινίες (καθότι δέχτηκε να μειωθεί ο μισθός του για να πάρει η ταινία ‘R rating’).

Ο σκηνοθέτης του Logan, James Mangold, παραδέχτηκε κάποιες ίσως απρόσμενες επιρροές, όπως η γλυκιά κωμωδία δρόμου Little Miss Sunshine, αλλά και το μελοδραματικό γουέστερν Shane (προσέξτε σχετική σκηνή μέσα στην ταινία). Θα προσθέταμε μερικές ακόμα όπως το The Road, τo Terminator 2, και το Leon, αλλά και ταινίες όπου πρωταγωνιστούν κοριτσάκια με επικίνδυνα χαρίσματα, όπως το πρόσφατο Morgan, το The Girl with all the Gifts ή η σειρά Stranger Things, με την Eleven. Υπάρχει επίσης έντονο το άρωμα ηρώων και περιπετειών παλιάς κοπής, και πιο συγκεκριμένα της δεκαετίας του ’70.

Το Logan αποτελεί απρόσμενα γήινη στροφή ενός υπερηρωικού κινηματογραφικού είδους που γίνεται ολοένα και περισσότερο ‘εξωγήινο’ (βλ. το πρόσφατο Doctor Strange, και το επερχόμενο Thor Ragnarok). Ο κεντρικός ήρωας, αλκοολικός, φαινομενικά παραιτημένος, και με αισθητά εξασθενημένη την υπεράνθρωπη ικανότητα του σώματός του να αναγεννάται, αναγκάζεται με επώδυνο τρόπο να έρθει, έστω και αργά, πρόσωπο με πρόσωπο με την αναπόφευκτη φθορά και τη θνητότητα τόσο του ίδιου, όσο και του ‘θετού’ του πατέρα, αλλά και με τις ευθύνες της [spoiler] πατρότητας (ο Βataille κάπου γράφει ότι η γέννηση του παιδιού σημαίνει τον αναπόφευκτο θάνατο του γονιού).

Σύντροφοί του στο road trip, ένας αιωνόβιος τηλεπαθητικός καθηγητής Xavier (Patrick Stewart) που χάνει σιγά-σιγά το περιβόητο μυαλό του, και η λακωνική, προικισμένη προέφηβη Laura (Dafne Keen). To φόντο του Logan είναι μετα-αποκαλυπτικό (επιρροές Mad Max), η μουσική επένδυση ελεγειακή, ενώ υπάρχουν και πολιτικές πινελιές που καθιστούν την ιστορία επίκαιρη (η υπο-πλοκή του μεταλλαγμένου κοριτσιού κάνει νύξη στη μοίρα των κατατρεγμένων Μεξικανών μεταναστών στη μετα-Trump εποχή).

Υπάρχει ωστόσο κάτι έντονα καταθλιπτικό στην αποδόμηση αθάνατων πατρικών φιγούρων όπως ο Wolverine, ή της επιτομής του είδους, του ίδιου του Σούπερμαν, τον οποίο είδαμε να σκοτώνεται και να κηδεύεται στο περσινό Batman V Superman (αλλά που, κρίσιμα, είναι δεδομένο ότι θα αναστηθεί στο επερχόμενο Justice League). Δεν γνωρίζουμε ακόμα σίγουρα, παρά τις διαβεβαιώσεις του Jackman, ότι αυτή θα είναι και η τελευταία ‘βόλτα’ για τον δύσθυμο ήρωα με τον οποίο ταυτίστηκε τα τελευταία δεκαεπτά χρόνια. Ωστόσο, όπως συνέβαινε πάντα από την απαρχή του ανθρώπινου πολιτισμού, θα υπέθετε κανείς πως ακόμα περισσότερο σήμερα χρειαζόμαστε μυθολογίες για άφθαρτους συμβολικούς πατέρες.

Η συνειδητοποίηση ότι το σώμα του Πατέρα είναι τελικά φθαρτό (παρεμπιπτόντως ο Jackman πρόσφατα δημοσιοποίησε ότι υποβλήθηκε σε θεραπεία για καρκίνωμα που εμφανίστηκε για έκτη φορά στο δέρμα του), ότι σε όλα τα δυνατά σύμπαντα (ακόμα και στο υπερηρωικό) ο Πατέρας τελικά πεθαίνει (ή αλλιώς η συνειδητοποίηση ότι είναι ευνουχισμένος, για να μιλήσουμε και πάλι με ψυχαναλυτικούς όρους), μπορεί από τη μια μεριά να είναι κάτι το απελευθερωτικό. Μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι ωριμάζουμε ακόμα και ως είδος, και αυτό αντανακλάται πλέον και στη λαϊκή τέχνη που παράγουμε και καταναλώνουμε. Παραμένει, ωστόσο, μια συνάντηση με τους (υπερ)ήρωες των παιδικών μας χρόνων που είναι αναγκαστικά τραυματική, έστω κι αν, όπως συμβαίνει στο σινεμά, την ‘‘υπέρτατη διεστραμμένη τέχνη’’, ο Wolverine αναπόφευκτα αργά ή γρήγορα θα επιστρέψει, είτε με τη μορφή του Jackman, είτε με κάποιο άλλο, πιο άφθαρτο σώμα.

Βαθμολογία 3/5