Σινεμά

Κριτική Star Wars: Τhe Force Awakens – από το Νικήτα Φεσσά

By Νικήτας Φεσσάς

January 04, 2016

Σκηνοθεσία: J.J. Abrams

Σενάριο: J.J. Abrams, Lawrence Kasdan

Πρωταγωνιστούν: Daisy Ridley, John Boyega, Oscar Isaac, Adam Driver

 

Στο νέο κεφάλαιο της saga του Πολέμου των Άστρων, με τον George Lukas να έχει παραδώσει -όχι χωρίς γκρίνια- τα ηνία στην Disney και τον J. J. Abrams, πολλοί παλιοί γνώριμοι επιστρέφουν, μαζί με νέους χαρακτήρες, που εμπλουτίζουν τη δημοφιλή μυθολογία.

 

Αναγνωρίσιμα πρόσωπα και τοπία φέρνουν μαζί τους νοσταλγία και αναμνήσεις για τις γενιές που μεγάλωσαν με τις πρώτες ταινίες. Η πλοκή ίσως δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Ένας χάρτης, αποθηκευμένος σε ένα αξιολάτρευτο ‘droid’, οδηγεί στον Luke Skywalker, παλιό Jedi, και πλέον ανεμοδαρμένη, αινιγματική, και αναχωρητική φιγούρα. Τον χάρτη αυτό επιθυμεί διακαώς το φασιστικής αισθητικής Πρώτο Τάγμα, και ο καινούργιος ‘κακός’, Kylo Ren, μπερδεμένος, βασανισμένος, και τρομακτικός, υπό την σκοτεινή καθοδήγηση του ‘Yπέρτατου Ηγέτη’ Snoke. Εμπόδια στο δρόμο Ren, και του Στρατηγού Hux, θα σταθούν η χαρισματική ρακοσυλλέκτρια (και φεμινιστικό icon της ημέρας) Rey, ο μαχητικός Finn, αυτομολήσας ‘stormtrooper’, ο άσος πιλότος μαχητικού και ηγετική φιγούρα της Αντίστασης, Poe Dameron, μαζί με μερικές αγαπημένες φιγούρες από το παρελθόν: τον διαγαλαξιακό τυχωδιόκτη Han Solo, και τον αχώριστο σύντροφό του, τον θηριώδη Chewbacca, την πριγκίπισσα – και πλέον Στρατηγό της Αντίστασης- Leia, τα ‘vintage’ droids C-3PO, και R2D2.

  Από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, η πρεμιέρα μιας ταινίας Star Wars αποτελούσε πολιτισμικό γεγονός για την εκάστοτε γενιά. Δεν ψάχνει σε αυτήν κανείς επιστημονική φαντασία υψηλού επιπέδου, δεν είναι αυτό το νόημα. Ψάχνει το συναίσθημα ζεστασιάς που προσφέρει κάτι αρκούντως γνώριμο, σε συνδυασμό με δόσεις αγνώστου που θα τον/την ιντριγκάρουν, και θεαματικές διαστημικές μάχες. Οι ταινίες του Lukas ήταν εξαρχής κατά βάση σαπουνόπερες, ιστορίες για πατεράδες και γιους, οιδιπόδειες σχέσεις, προβληματικές οικογένειες. Εκεί βρίσκεται η ‘Δύναμή’ τους, το κομμάτι που προκαλεί την ταύτιση του θεατή, και που ίσως εξηγεί και το αδιάκοπο ενδιαφέρον του κοινού για αυτές.

  Πρόκειται φυσικά ταυτόχρονα και για ‘cinema of attractions’. Όμως εκεί που ποντάρει η ταινία του Abrams είναι στη διεστραμμένη ικανότητα του μέσου να δημιουργεί αναμνήσεις, και να χειραγωγεί συναισθηματικά τον θεατή ανατρέχοντας ανά πάσα στιγμή σε αυτές, να τροφοδοτεί φαντασιώσεις. Έτσι, η σκηνή -αντίστοιχη υπάρχει και στο πρόσφατο reboot του Star Trek, δια χειρός Abrams και πάλι, με την εμφάνιση του L. Nimoy ως Spock- όπου ο Harrison Ford/Han Solo, και ο Chewie ‘φτάνουν’ στην οθόνη μετά από 30 χρόνια (‘we are home’, είναι η ατάκα που χρησιμοποιεί ο Ford/Solo), είναι η επιτομή της μεταμοντέρνας αυτοστοχαστικότητας, με τους χαρακτήρες να κλείνουν το μάτι στην παλιά γενιά θεατών, οι οποίοι αναστέλλουν τη δυσπιστία τους, αποδεχόμενοι ότι για το διάστημα μεταξύ της τελευταίας ταινίας Star Wars όπου εμφανίστηκαν, μέχρι σήμερα, όλοι αυτοί οι χαρακτήρες πρωταγωνιστούσαν σε απίστευτες περιπέτειες, ζούσαν, αγαπούσαν, γερνούσαν, σε έναν Γαλαξία πολύ, πολύ μακριά.