Ο Jorge Leal Amado de Faria (10 Αυγούστου 1912 – 6 Αυγούστου 2001) υπήρξε ένας από τους πιο διάσημους Βραζιλιάνους συγγραφείς της μοντέρνας σχολής. Γεννήθηκε σε μια fazenda (φάρμα) της πόλης Itabuna, στο Νότιο τμήμα του Βραζιλιάνικου κράτους Bahia, και ήταν γιός των João Amado de Faria και D. Eulália Leal. Η φάρμα στην οποία γεννήθηκε βρισκόταν στο χωριό Ferradas, το οποίο τότε υπαγόταν στην πόλη Ilhéus. Στην μεγάλη φυτεία κακάο, ο Amado γνώρισε τις δυσκολίες και τους αγώνες των ανθρώπων που δούλευαν τη γη, ζώντας σχεδόν σε συνθήκες σκλαβιάς, στοιχεία που αποτελούσαν το βασικό θέμα στα τελευταία έργα του (π.χ. στο αξιοσημείωτο The Violent Land του 1944). Όταν ήταν ενός έτους, η οικογένεια του μετακόμισε στο Ilhéus, μια παραθαλάσσια πόλη, όπου και πέρασε όλα τα παιδικά του χρόνια. Φοίτησε στο λύκειο στο Salvador, την πρωτεύουσα του κράτους. Εκείνη την εποχή ο Amado ξεκίνησε να συνεργάζεται με αρκετά περιοδικά και συμμετείχε στην συγγραφική ζωή της πόλης, όντας ένας από τους ιδρυτές του Μοντερνιστικού “Rebels” Academy».
Ο Amado δημοσίευσε την πρώτη του νουβέλα, The Country of Carnival, το 1931, στην ηλικία των 18. Αργότερα, παντρεύτηκε την Matilde Garcia Rosa και έκαναν μια κόρη την Lila, το 1933. Τον ίδιο χρόνο εκδίδει τη δεύτερη νουβέλα του, Cacau, με την οποία έγινε ακόμα πιο γνωστός. Η δραστηριοποίηση του Amado στην αριστερά έκανε δύσκολη την καθημερινότητα του κατα τη διάρκεια της δικτατορίας του Getúlio Vargas: το 1935 τον συνέλαβαν για πρώτη φορά, και δύο χρόνια αργότερα τα βιβλία του κάηκαν δημόσια.
Το έργο του απαγορεύτηκε και στην Πορτογαλία, αλλά στην υπόλοιπη Ευρώπη γνώρισε μεγάλη δημοσιότητα κυρίως με την έκδοση του έργου του Jubiabá στη Γαλλία. Το βιβλίο δέχτηκε ενθουσιώδεις κριτικές, συμπεριλαμβανομένης και αυτής του βραβευμένου με Νόμπελ Άλμπερτ Καμύ. Όντας κομμουνιστής, στάλθηκε σε εξορία στην Αργεντινή και την Ουρουγουάη από το 1941 μέχρι το 1942. Όταν επέστρεψε στην Βραζιλία χώρισε με την Matilde Garcia Rosa. Το 1945 εκλέχθηκε στο Εθνικό Τακτικό Συμβούλιο, ως εκπρόσωπος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Βραζιλίας (PCB), λαμβάνοντας τις περισσότερες ψήφους από κάθε άλλο υποψήφιο. Υπέγραψε έναν νόμο για την ανεξιθρησκεία. Τον ίδιο χρόνο ξαναπαντρεύτηκε, αυτή τη φορά τη συγγραφέα Zélia Gattai. Το 1947 έκανε ένα γιο, τον João Jorge. Τον ίδιο χρόνο το κόμμα του κυρήχθηκε παράνομο, και τα μέλη του συλλήφθηκαν και εκτελέστηκαν. Ο Amado επέλεξε την εξορία ξανά, αυτή τη φορά πηγαίνοντας στη Γαλλία, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1950, όταν εκδιώχθηκε και από εκεί. Η πρώτη κόρη του, Lila, πέθανε το 1949. Από το 1950 έως το 1952 ο Amado έζησε στην Τσεχοσλοβακία, όπου γεννήθηκε η άλλη κόρη του, η Paloma. Επίσης, ταξίδεψε στην Σοβιετική Ένωση, όπου κέρδισε το Βραβείο Ειρήνης του Στάλιν το 1951. Στην επιστροφή του στη Βραζιλία το 1954, ο Amado εγκατέλειψε την ενεργή πολιτική ζωή, και ένα χρόνο αργότερα εγκατέλειψε το Κομμουνιστικό Κόμμα. Από αυτή την περίοδο και έπειτα αφιέρωσε τη ζωή του στην λογοτεχνία και μόνο.
Η δεύτερη δημιουργική του περίοδος ξεκινά το 1958 με το Gabriela, Clove and Cinnamon, το οποίο περιγράφεται από τον Jean-Paul Sartre ως το “καλύτερο παράδειγμα παραδοσιακής νουβέλας”. Ο Amado εγκατέλειψε μερικώς το ρεαλισμό και τα κοινωνικά θέματα που συναντούμε στα νεότερα έργα του, και ξεκίνησε να παράγει μια σειρά από νουβέλες που επικεντρώνονται κυρίως σε γυναικείους χαρακτήρες, αφιερωμένες στην επευφημία των παραδόσεων και της ομορφιάς της Bahia.
Η περιγραφή των σεξουαλικών παραδόσεων του τόπου του προκάλεσε σοκ σε μεγάλο μέρος της Βραζιλιάνικης κοινωνίας και για αρκετά χρόνια ο Amado δεν μπορούσε να επισκεφθεί το Ilhéus, όπου η εξελισσόταν νουβέλα του, εξαιτίας απειλών που λάμβανε για την υποτιθέμενη προσβολή στις γυναίκες της πόλης από το πρόσωπο του. Στις 6 Ιουλίου του 1961, εκλέχθηκε στην Βραζιλιάνικη Ακαδημία Γραμμάτων.Έλαβε τον τίτλο Δρ. Ηonoris Causa από πολλά Πανεπιστήμια της Βραζιλίας, της Πορτογαλίας, της Ιταλίας, του Ισραήλ και της Γαλλίας, αλλά και πολλά βραβεία από διάφορες χώρες της Νότιας Αμερικής, ανάμεσα σε αυτά το Obá de Xangô (santoon) του Candomblé, της παραδοσιακής Αφροβραζιλιάνικης περιοχής της Bahia.
Η δημοσιότητα του Amado ως συγγραφέα δεν έπεσε ποτέ. Τα βιβλία του μεταφράστηκαν σε 49 γλώσσες σε 55 χώρες, μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο, στο θέατρο και σε τηλεοπτικές σειρές. Επίσης, ενέπνευσαν σχολές χορού του Βραζιλιάνικου Καρναβαλιού. Το 1987, ιδρύθηκε το House of Jorge Amado Foundation, στο Salvador. Το ίδρυμα αυτό προστατεύει την περιουσία του Amado και την ανάπτυξη του πολιτισμού στην Bahia. Το ανακαινισμένο κτήριο στο Pelourinho του Salvador περιλαμβάνει ένα μικρό μουσείο και μια συλλογή από τις διεθνείς εκδόσεις των βιβλίων του.
Ο Amado πέθανε στις 6 Αυγούστου του 2001. Οι στάχτες του σκορπίστηκαν στον κήπο του σπιτιού του τέσσερις μέρες αργότερα.
Mετάφραση: Μανωλέσου Δανάη Πηγή