Κώστας Λουλουδάκης
Αυτές τις μέρες, αν αναγνώσουμε τον ημερήσιο τύπο, θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως οι ΗΠΑ και η Βρετανία έχουν τους πιο ακατάλληλους όλων στο τιμόνι τους -σχεδόν ψυχοπαθείς- γι’ αυτό θα πληρώνουν τεράστιο τίμημα, λόγω των λανθασμένων χειρισμών αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού.
Προσωπικά, δεν διαθέτω ψυχαναλυτική ειδικότητα που θα μου επέτρεπε να καταλάβω αν οι νευρώσεις των Ντόναλντ Τραμπ και Μπόρις Τζόνσον έχουν ειδικό ψυχικό περιεχόμενο που ασκεί δυναμική επιρροή στις επιλογές τους.
Αυτό που γνωρίζω όμως, ξεκινώντας από την Βρετανία, είναι το γεγονός πως η γενική κοινωνική ρήτρα περί δημόσιας και καθολικής πρόσβασης στην υγεία έχει καταργηθεί εδώ και χρόνια. Αντικαταστάθηκε από την κατασκευή ενός μηχανισμού που βρίσκεται δίπλα σε εκείνον της αγοράς καταναλωτικών αγαθών: σαπουνιών, κρέμες προσώπου, κονσόλες παιχνιδιών κ.α.
Κυριολεκτώ.
Στην Βρετανία απελευθερώθηκαν οι υπηρεσίες υγείας από τις δημόσιες αλυσίδες καθώς καταργήθηκε- από την κυβέρνηση των Συντηρητικών το 1992- ο νόμος του 1946 που όριζε πως η χρηματοδότηση και η βελτίωσή της περίθαλψης και της πρόληψης είναι κεντρική υποχρέωση του κράτους, και διατίθεται πλέον σε πακέτα προς πώληση στην αγορά.
Η ιδιωτικοποίηση ξεκίνησε το 1997 από την τότε κυβέρνηση των «Εργατικών» με τη σύναψη συμβολαίων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και στο χώρο της υγείας. Τα λεγόμενα ΣΔΙΤ δηλαδή.
Οι ΣΔΙΤ στο νοσοκομειακό κλάδο πραγματοποιούνται με τη μορφή της εκχώρησης των υποστηρικτικών, και των κλινικών υπηρεσιών, της διοίκησης δημόσιων νοσοκομείων σε ιδιώτες, και τέλος με τη μορφή της λειτουργίας ιδιωτικών πτερύγων εντός δημόσιων νοσοκομείων!
Κύριο επιχείρημα για την εφαρμογή των ΣΔΙΤ στη Βρετανία, υπήρξε ο ισχυρισμός ότι η NHS, (Δημόσιο Σύστημα Υγείας) με την εισροή ιδιωτικών κεφαλαίων, θα εξασφάλιζε σύγχρονα ιατρικά μηχανήματα και νέες κτηριακές υποδομές χωρίς να χρειαστεί να επιβαρυνθούν οι πολίτες με πρόσθετη φορολογία.
Ανοίγω παρένθεση:
Στο νομοσχέδιο για την υγεία που κατατέθηκε από τον υπουργό υγείας Βασίλη Κικίλια στην Βουλή στις 20 Φεβρουαρίου δεν υπάρχει απόκλιση από το φυσιολογικό των liberal. Το ζητούμενο στο νομοσχέδιο είναι η μη εξασφάλιση της κρατικής χρηματοδότησης για να οδηγηθεί το δημόσιο σύστημα υγείας σε «επενδυτική» εξάρτηση με βάση τις ανάγκες των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων υγείας.
Σύμφωνα με τον Βασίλη Κικίλια για το θέμα αυτό: «Οι ΣΔΙΤ θα αφορούν στην κτιριακή αναβάθμιση, το management, την αγορά μηχανημάτων και υπηρεσιών, τη λειτουργία των νοσοκομείων. Το μοντέλο της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα χρησιμοποιείται ευρέως σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και της Β. Αμερικής. Δεν είναι κάτι αδοκίμαστο».
Κλείνω την παρένθεση.
Η πρώτη περίπτωση νοσοκομείου στη Βρετανία που προσφέρθηκε βορά προς εκμετάλλευση σε επενδυτές ήταν το Hinchingbrooke στο Cambridgeshire. Ανάδοχος ήταν η εταιρεία Circle Healthcare, η οποία, λόγω της «αριστοποίησης» των δημόσιων δαπανών για την υγεία, απολαμβάνει κρατική χρηματοδότηση ύψους 360 εκατομμυρίων ευρώ. Δεύτερη εταιρεία υγείας σε αποδοτικότητα απορρόφησης κρατικού χρήματος είναι η Virgin Care, στα ταμεία της οποίας η κρατική παρέμβαση τοποθέτησε 230 εκατομμύρια. Ακολουθεί η Diaverum στην οποία το δημόσιο λεφτόδεντρο προσέφερε 188 εκατομμύρια, ενώ η Care UK χρηματοδότης προεκλογικών εκστρατειών των βρετανικών εκλογών, απολαμβάνει 130 εκατομμύρια από την ανακατεύθυνση των δημόσιων πόρων από τα δημόσια νοσοκομεία προς τις ιδιωτικές κοινοπραξίες.
Γενικά, στην Βρετανία ήδη από το 2014 εταιρείες όπως η Bupa, η Circle ,η Virgin Care ή η Care UK- η Lockheed Martin ακόμα και η G4S έχουν κερδίσει συνολικά 131 συμβόλαια με το κράτος, ύψους άνω των 3,2 δισ. ευρώ, για να παρέχουν υπηρεσίες στο Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων, οι εταιρείες αυτές μείωσαν αμέσως τις νοσοκομειακές κλίνες, καθώς ισχυρίστηκαν, μέσω της αύξησης της έντασης νοσηλείας ανά κλίνη και της μείωσης της μέσης διάρκειας νοσηλείας, ότι μπορεί να επιτευχθεί η επιθυμητή κλινική δραστηριότητα με μικρότερο αριθμό κλινών.(Διαβάστε προσεκτικά: ΣΔΙΤ Ιδεολογική προτίμηση ή εμπειρικά βασιζόμενη επιλογή στην πολιτική υγείας; https://www.mednet.gr/archives/2008-4/pdf/496.pdf)
Η στρατηγικές αυτές των επενδυτών, στο αναμορφούμενο σύστημα υγείας της Βρετανίας, αφενός επέτρεψε να αντιληφθούμε το μέγεθος ισχύς της ιδιωτικής αποδοτικότητας στην απορρόφηση των δημόσιων κονδυλιών αφετέρου να καταλάβουμε την υποβάθμιση της κοινωνικής ασφάλισης και των παρερχόμενων υγειονομικών υπηρεσιών.
Το 2017 ο Βρετανικός Ερυθρός Σταυρός προειδοποιούσε πως: «Τα νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας της Βρετανίας (NHS) βρίσκονται σε οριακό σημείο επάρκειας τόσο για την ασφάλεια των ασθενών όσο και για την εξυπηρέτηση των έκτακτων περιστατικών και χρειάζονται επειγόντως χρήματα.[…]» The Guardian NHS faces ‘humanitarian crisis’ as demand rises, British Red Cross warns theguardian.com/society/2017/jan/06/nhs-faces-humanitarian-crisis-rising-demand-british-red-cross)
Οι επικεφαλής των διοικήσεων των νοσοκομείων προσφεύγουν πλέον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να παροτρύνουν τους πολίτες να μην απευθύνονται στα Επείγοντα εκτός και εάν πρόκειται για μια κρίσιμη περίπτωση. Το Βασιλικό Κολέγιο Επείγουσας Ιατρικής Περίθαλψης υποστηρίζει ότι το προσωπικό στις μονάδες αυτές εργάζεται υπό καθεστώς μεγάλης πίεσης, ενώ η ομοσπονδία των εργαζομένων σε αυτές τις μονάδες προειδοποιεί ότι αυτός ο Ιανουάριος μπορεί να είναι ο χειρότερος για το βρετανικό ΕΣΥ. Ο πρόεδρος του Κολεγίου, δρ. Taj Hassan, υποστήριξε ότι όλα τα νοσοκομεία στο Εσεξ βρίσκονται σε κατάσταση «μαύρου συναγερμού» και ότι τα Επείγοντα στην περιφέρεια εργάζονται « πέρα από τις δυνατότητες τους». «Το σύστημα έκτακτης περίθαλψης έχει γονατίσει» πρόσθεσε, «παρά τις τεράστιες προσπάθειες του προσωπικού που παλεύει να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες. Αυτό δεν πρέπει να συνεχιστεί. Η κλίμακα της κρίσης που επηρεάζει το σύστημα επείγουσας περίθαλψης έχει φθάσει σε νέα υψηλά επίπεδα, όπως είχαμε προβλέψει, κυρίως λόγω της έλλειψης επενδύσεων και για κλίνες και για προσωπικό».
(Εφημερίδα των Συντακτών https://www.efsyn.gr/kosmos/eyropi/95597_se-krisi-ta-epeigonta-sta-bretanika-nosokomeia)
Τα ΜΜΕ μας δείχνουν εικόνες «αποκάλυψης» από τις ΗΠΑ, όπου το «υπερφορτωμένο σύστημα υγείας» δεν αντέχει τους χιλιάδες αρρώστους, και έτσι εθελοντές στήνουν αυτοσχέδια νοσοκομεία για τους ασθενείς του Covid – 19, είτε πρόχειρα νεκροτομεία γιατί οι θάλαμοι των νοσοκομείων είναι γεμάτοι πτώματα. Αυτό που δεν θα δείξουν τα ΜΜΕ είναι πως τα νοσοκομεία βασίζουν τη φροντίδα των ασθενών με βάση τους νόμους προσφοράς και ζήτησης.
Στις ΗΠΑ η ιδιωτική υγεία εκμηδένισε τη ιατρική προσφορά. Ο γιατρός δεν μπορεί να προσφέρει καμία βοήθεια σε έναν μη ασφαλισμένο σε ιδιωτική ασφαλιστική άρρωστο. Στα νοσοκομεία ένας υπάλληλος θα ελέγξει πριν απ’ όλα το ιδιωτικό ασφαλιστικό συμβόλαιο του ασθενούς καθώς και το ποια δυνατότητα περίθαλψης αυτό προσφέρει και αναλόγως περνάει την είσοδο. Τα ποσά που πληρώνουν, αν μπορούν, οι εργαζόμενοι για να δικαιούνται βασική ιατρική κάλυψη είναι αστρονομικά, ενώ αν πάσχουν από μακροχρόνιες ασθένειες αποκλείονται λόγω κόστους από τα ασφαλιστικά πακέτα με αποτέλεσμα να μην έχουν πρόσβαση πουθενά. Οι φτωχοί εργαζόμενοι δεν έχουν την οικονομική ικανότητα που θα τους εξασφάλιζε την εμπορική συναλλαγή-με τον πράκτορα της ιδιωτικής ασφάλισης- η οποία συνδέεται με τον θάνατο ή την ζωή τους.
Στις ΗΠΑ 27 εκατομμύρια πολίτες είναι ανασφάλιστοι. Όπως αναφέρει πρόσφατη ανάλυση της ΜΚΟ Fair Health, ένας ανασφάλιστος στις ΗΠΑ μπορεί να κληθεί να πληρώσει σε νοσήλεια, ως ασθενής με SARS-CoV-2, από 42.000 έως και 74.000 για τη νοσηλεία του. Δεν είναι τυχαίο που 45.000 θάνατοι τον χρόνο οφείλονται όχι στην επέλαση κάποιας πανδημίας αλλά στην έλλειψη κάλυψης ασφάλισης.
(The Harvard Gazette: New study finds 45,000 deaths annually linked to lack of health coverage. Uninsured, working-age Americans have 40 percent higher death risk than privately insured counterparts news.harvard.edu/gazette/story/2009/09/new-study-finds-45000-deaths-annually-linked-to-lack-of-health-coverage)
Όλα αυτά σε μια χώρα που ο άκρατος φιλελευθερισμός έχει οριστικοποιήσει τις μεθόδους παραγωγής κέρδους ακόμα και από τον θάνατο των εργατών.
Τράπεζες όπως η Bank of America ή η JPMorgan Chase, καθώς και μεγάλες εταιρείες όπως η AT&T, η Nestle, η Walt Disney, η Walmart, η Daw Chemical κ.α. επένδυσαν και κερδοσκόπησαν στα ασφαλιστήρια συμβόλαια «corporate-owned life insurance»,δηλαδή, «ασφάλεια ζωής εταιρικής ιδιοκτησίας». (Διάβασε: Βusinessinsider: Does Your Company Have A ‘Dead Peasant’ Life Insurance Policy Out On You? https://www.businessinsider.com/is-there-a-dead-peasant-life-insurance-policy-out-on-you-2011-11)
Υπάρχουν όμως και χειρότερα!
Όταν δημιουργήθηκε αυτή η βιομηχανία δισεκατομμυρίων δολαρίων που κερδοσκοπεί με τον θάνατο των εργατών, «λίγοι ήταν οι εργαζόμενοι που γνώριζαν ότι οι εταιρείες έπαιζαν με το κεφάλι τους.[…] Τα περισσότερα συμβόλαια, μάλιστα, παρέμεναν σε ισχύ ακόμη και όταν ο εργαζόμενος παραιτούνταν, έβγαινε στην σύνταξη ή απολυόταν. Οι εταιρείες εισέπρατταν έτσι τις παροχές λόγω θανάτου ακόμη κι αν οι εργαζόμενοι πέθαιναν πολλά χρόνια μετά την αποχώρηση τους-γεγονός για το οποίο τις ενημέρωνε η Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης». (Michael Sandel: «Τι δεν μπορεί να αγοράσει το χρήμα» μετάφραση Μιχάλης Μητσός εκδόσεις ΠΟΛΙΣ)
Μάλιστα, η νομοθεσία προβλέπει πως οι παροχές που εισπράττουν οι εταιρείες λόγω θανάτου του εργάτη τους απαλλάσσονται από την φορολογία!
Θα στο πω με λίγα λόγια: Η καμόρα του καπιταλισμού, αυτή η σαπίλα του κόσμου, που είναι ικανή να κλέψει αν είναι να βγάλει κέρδος ακόμα και την μιζέρια από το πιάτο μας, έφτιαξε ένα σύστημα ασφάλισης στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς, όπου ο φτωχός εργάτης χρηματοδοτεί τα κέρδη των μετοχών των επιχειρήσεων ακόμα και με τον θάνατό του!
(The Wall Street Journal: How Life Insurance Morphed Into a Corporate Finance Tool https://online.wsj.com/public/resources/documents/dec_30_one.htm)
Για να καταλάβεις άνθρωπέ μου το μέγεθος της αγοράς θανάτου, θα αναφέρω ότι μόνο οι αμερικανικές τράπεζες έχουν κάνει «ασφάλεια ζωής εταιρικής ιδιοκτησίας» για τους υπαλλήλους τους ύψους 122 δις δολαρίων!
Δεν τελείωσα όμως.
Τώρα θα μιλήσω για τα συμβόλαια «viatical industry», δηλαδή την «οδοιπορική βιομηχανία» που τέθηκε στην υπηρεσία μιας εγκληματικής και μαφιόζικης καπιταλιστικής ελίτ.
Στην ελεύθερη αγορά η «viatical industry» επιτρέπει στον επενδυτή να αγοράσει τον θάνατο ενός ασφαλισμένου ασθενή με ανίατη ασθένεια, π.χ AIDS ή επιθετικό καρκίνο. Ας πούμε, λοιπόν, ότι ο ασθενής μας έχει ένα ασφαλιστικό συμβόλαιο σε περίπτωση θανάτου του, αξίας 100.000. Καθώς, όπως ήδη είπαμε, στον καπιταλισμό There’s No Such Thing as a Free Lunch, ο ετοιμοθάνατος ασθενής πρέπει να πληρώσει την ελπίδα για να αποκτήσει λίγο χρόνο ακόμα. Έρχεται, λοιπόν, ένας επενδυτής τού προτείνει να αγοράσει το ασφαλιστικό συμβόλαιό του στη μειωμένη τιμή των 50.000 δολαρίων, με την προϋπόθεση ότι θα είναι αυτός πλέον ο δικαιούχος του συμβολαίου. (New York TIMES: AIDS; Still Waiting https://www.nytimes.com/1998/07/19/magazine/sunday-july-19-1998-aids-still-waiting.html)
Ναι οι μαλάκες!
Με αυτόν τον τρόπο ο «[…] ετοιμοθάνατος ασφαλισμένος αποκτά τα χρήματα που χρειάζεται (σ.σ. για νοσοκομειακή περίθαλψη, αγορά πανάκριβων φαρμάκων, κτλπ.)και ο επενδυτής αποκομίζει ένα διόλου ευκαταφρόνητο κέρδος- αρκεί ο ασφαλισμένος να πεθάνει στην ώρα του» (Michael Sandel ο.π)
Θα το κάνω λιανά.
Στις ελεύθερες αγορές του κόσμου, τα κατακάθια, που στην εκλεπτυσμένη καπιταλιστική διάλεκτο ονομάζονται επενδυτές, στοιχηματίζουν, αγοράζουν και πουλούν το θάνατο! (New York Times: Are You Worth More Dead Than Alive? https://www.nytimes.com/2012/08/12/magazine/are-you-worth-more-dead-than-alive.html )
Στις κρίσιμες καταστάσεις που ζούμε, ελπίζω να έχουμε καταλάβει πως το Δημόσιο Σύστημα Υγειάς είναι ο μόνος σταθεροποιητικός θεσμός της κοινωνίας μας και να έχουμε αντιληφθεί πως οι νόμοι της αγοράς οδηγούν σε φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού.
Η υγεία και η ασφαλιστική κάλυψη δεν μπορούν και δεν πρέπει να μετατραπούν σε αντικείμενα κέρδους. Κατευθύνσεις όπως του φανφαρόνου των αγορών Γιάννη Στουρνάρα που σε ομιλία του στις 28/05/2019, -στο «12th Insurance Conference», όπου παραβρέθηκαν όλα τα κοράκια των πολυεθνικών ασφαλιστικών εταιρειών :MetLife, SQLearn, AFFIDEA, Ιnsurance & Actuarial Services, INTERAMERICAN κ.α- είπε πως «μονοπωλιακές λογικές τύπου κοινωνικής ασφάλισης περιορίζουν την επενδυτική αποτελεσματικότητα» επιτάσσουν εγρήγορση…
Εκτός κι αν επιθυμούμε διαχειριστές κεφαλαίων όπως το CVC Partners ή το Farallon Capital, να τζιράρουν σε ιατρικές υπηρεσίες μέσω ΣΔΙΤ και ένα δημόσιο σύστημα περίθλασης και υγείας που θα στηρίζεται στους εθελοντές, στις ΜΚΟ και στην φιλανθρωπία, από τα Lidl, των εφοπλιστών και των εθνικών εργολάβων…
Πρώτη δημοσίευση: Ημεροδρόμος