PHOTO/ DARKO BANDIC
Ωραία τα κατευόδια λιγοστών προσφύγων στα αεροδρόμια της Αθήνας και της Ρώμης, σημαντικοί και οι συμβολισμοί για την πολυπόθητη έναρξη -με ρυθμούς χελώνας- του περίφημου προγράμματος μετεγκατάστασης μόλις 160.000 αιτούντων άσυλο τα επόμενα δύο χρόνια σε χώρες της Ευρώπης, όταν μόνο φέτος έχουν περάσει τις χερσαίες και θαλάσσιες πύλες της σχεδόν 800.000 πρόσφυγες και μετανάστες με κίνδυνο της ζωής τους.
Πάνω από 3.500 -μεταξύ τους εκατοντάδες παιδιά- την έχασαν ήδη με φριχτό τρόπο, στα νερά της κεντρικής Μεσογείου και του ανατολικού Αιγαίου.
Μέσα στα ευχολόγια περί «αλληλεγγύης και ευθύνης», τις ξενοφοβικές κορόνες και τους φράχτες, τις αλλεπάλληλες επεισοδιακές συνόδους και τις όψιμες πιέσεις Βρυξελλών και Βερολίνου προς τα κράτη-μέλη να εφαρμόσουν όσα συναποφασίζουν και να κινηθούν γοργά για λόγους «ανθρωπισμού» και -κυρίως- θωράκισης τόσο των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. όσο και των ευρωπαϊκών κεκτημένων (βλέπε ζώνη Σένγκεν), οι αριθμοί παραμένουν αμείλικτοι.
Αμείλικτοι αριθμοί
Από τους 160.000 πρόσφυγες έχουν μετεγκατασταθεί… 116! Οι 30 (σε σύνολο 66.400) από την Ελλάδα στο Λουξεμβούργο κι άλλοι 86 (σε σύνολο 39.600) από την Ιταλία στη Σουηδία και τη Φινλανδία.
Οσο για τις άμεσα διαθέσιμες θέσεις φιλοξενίας; Δεκαπέντε χώρες έχουν μέχρι στιγμής προσφέρει καταλύματα για τη μετεγκατάσταση 2.314 ανθρώπων, σύμφωνα με χθεσινή ανακοίνωση της Κομισιόν.
Κι ενώ η Σουηδία έγινε τον Οκτώβριο η πρώτη χώρα της Ε.Ε. που υποδέχτηκε εθελοντικά πρόσφυγες στο πλαίσιο του προγράμματος μετεγκατάστασης, από σήμερα αναμένεται να γίνει η επόμενη χώρα, μετά την Ελλάδα και την Ιταλία, που θα ζητήσει επίσημα από τους Ευρωπαίους εταίρους της να μοιραστούν το δικό της βάρος και να δεχτούν -τραγική ειρωνεία- τη… μετεγκατάσταση από τη σουηδική επικράτεια ορισμένων από τους 190.000 πρόσφυγες, που αναμένει φέτος, ανάμεσά τους και 30.000 ασυνόδευτα παιδιά.
«Η τωρινή κατάσταση δεν είναι βιώσιμη», διακήρυξε ο πρωθυπουργός Στέφαν Λόφβεν, θυμίζοντας ότι η χώρα του δέχεται τους περισσότερους αιτούντες άσυλο πανευρωπαϊκά, συγκριτικά με τον πληθυσμό της.
Και νέα σύνοδος στη Μάλτα
Με την κρίση να κλιμακώνεται επικίνδυνα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ συγκαλεί νέα, άτυπη σύνοδο κορυφής για το προσφυγικό -την έκτη από τον Απρίλιο- στις 12 Νοεμβρίου στη Βαλέτα της Μάλτας, η οποία θα διεξαχθεί μετά την επίσημη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών με Αφρικανούς ομολόγους τους για το ίδιο θέμα.
Στην ατζέντα, η διαφύλαξη της ζώνης του Σένγκεν και η αλληλένδετη -κατά τις Βρυξέλλες- αυξημένη προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., το παζάρι με την Τουρκία αλλά και η επίσπευση στην υλοποίηση των ήδη συμφωνηθέντων, που έχουν μείνει ξανά τραγικά πίσω.
Εκτός από τα περιβόητα «hot spots», τους κόμβους δηλαδή καταγραφής και… διαλογής προσφύγων και μεταναστών, στα χαρτιά παραμένει και η δημιουργία 50.000 θέσεων προσωρινής φιλοξενίας κατά μήκος του λεγόμενου «διαδρόμου των δυτικών Βαλκανίων», με δεκάδες χιλιάδες ενήλικους κι ανήλικους να ξεπαγιάζουν ήδη στα σύνορα των χωρών διέλευσης.
Από τα 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ που έχουν υποσχεθεί να συνεισφέρουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, έχουν συγκεντρωθεί μόλις 486 εκατομμύρια, ενώ τεράστιες παραμένουν οι ελλείψεις και σε ανθρώπινο δυναμικό για την επιπλέον στελέχωση της Frontex και των υπηρεσιών ασύλου, και σε εφόδια πρώτης ανάγκης όπως κουβέρτες και υπνόσακοι.
Ωστόσο, το συμφωνηθέν σχέδιο περί εντατικοποίησης των -μαζικών πια- απελάσεων ανθρώπων που κρίθηκε πως δεν δικαιούνται άσυλο αρχίζει να δουλεύει ρολόι.
Από τον Σεπτέμβριο τουλάχιστον 722 έχουν σταλεί πίσω στις πατρίδες τους, ενώ ο επικεφαλής της Frontex Φαμπρίς Λεγκέρι ζήτησε χθες από τις χώρες της Ε.Ε. «να συλλαμβάνουν και να φυλακίζουν, αν είναι απαραίτητο», τους μετανάστες προς απέλαση, αφού η ευρωπαϊκή νομοθεσία δίνει τη δυνατότητα έως και 18μηνης κράτησής τους, μέχρι να οργανωθεί το ταξίδι της επιστροφής.
Κι ενώ τα «hot spots» -όπως όλα δείχνουν- θα μετεξελιχθούν αναπόφευκτα και σε κέντρα κράτησης, ο καβγάς για το… πάπλωμα στη διχασμένη Γερμανία, το πώς θα ονομάζονται δηλαδή και το πού θα στηθούν οι λεγόμενες «ζώνες τράνζιτ» προκειμένου να ανακοπεί και να μπει σε «τάξη» η προσφυγική και μεταναστευτική ροή, μοιάζει να βαίνει προς αίσιο τέλος.
Ο Σοσιαλδημοκράτης αντικαγκελάριος, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, που είχε αντιταχθεί εξ αρχής στη δημιουργία των «ζωνών τράνζιτ» υποστηρίζοντας (δικαίως) πως κινδυνεύουν να εξελιχθούν σε «στρατόπεδα συγκέντρωσης» αν στηθούν στη μεθόριο, ζητώντας παράλληλα να ονομαστούν «ζώνες υποδοχής» και να στηθούν εντός γερμανικού εδάφους, φαίνεται να βάζει νερό στο κρασί του και να υποκύπτει στις ασφυκτικές πιέσεις των κυβερνητικών του εταίρων, Χριστιανοδημοκρατών και Χριστιανοκοινωνιστών.
Μιλώντας χθες στην Bild, ο Γκάμπριελ προέβλεψε πως θα υπάρξει συμφωνία στη σημερινή του συνάντηση με την Ανγκελα Μέρκελ και τον Χορστ Ζίχοφερ, καθώς οι έντονες διαφωνίες για το προσφυγικό έχουν φέρει σε οριακό σημείο ακόμα και την ενότητα του κυβερνητικού συνασπισμού στο Βερολίνο.