Από την Άννα Μαρία Αρβανιτίδου
Πλησιάζει η μέρα του Pride (ελληνικά: Φεστιβάλ Υπερηφάνειας) στη Θεσσαλονίκη και βρήκαμε την καλύτερη ευκαιρία να περάσουμε από Τo Κέντρο Πρόληψης για τον HIV “Thess Checkpoint” στο κέντρο της πόλης. Τα παιδιά μας υποδέχθηκαν με ένα πλατύ χαμόγελο και μας ξενάγησαν στον χώρο. Κουβεντιάσαμε για ζητήματα σεξουαλικότητας και πρόληψης από σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες ανεξάρτητα από τις σεξουαλικές επιλογές. Συγκεκριμένα επικοινωνήσαμε με τον υπεύθυνο Γιώργο Πολκα, ο οποίος με μεγάλη κατάρτιση και υπευθυνότητα μας κατατόπισε σε όλα τα ζητήματα που μας ενδιέφεραν.
H δομή των «Checkpoint» στη Θεσσαλονίκη έχει διενεργήσει μέχρι σήμερα πάνω από 17.000 δωρεάν εξετάσεις για HIV, 4.500 εξετάσεις για ηπατίτιδα C, 2.500 για ηπατίτιδα Β και 850 εξετάσεις για σύφιλη. Συνολικά, το 60% των διαγνώσεων HIV που καταγράφηκαν στη Θεσσαλονίκη το 2016 έγινε στο Thess Checkpoint, ενώ από την αρχή της λειτουργίας της έχουν καταγραφεί 220 νέα περιστατικά HIV.
Τι είναι τα Checkpoint;
Τα Checkpoint είναι κέντρα πρόληψης, στα οποία παρέχονται υπηρεσίες ενημέρωσης, αλλά και γρήγορη εξέταση για HIV και ηπατίτιδες B και C και λειτουργούν στην Αθήνα από το Νοέμβριο του 2012 και στη Θεσσαλονίκη από τον Μάρτιο του 2014. Αποτελούν πρωτοβουλία του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας “Θετική Φωνή” σε συνεργασία με τον Σύλλογο Ασθενών Ήπατος Ελλάδας “Προμηθέας”, τελούν υπό την επιστημονική εποπτεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) και αναφέρονται ως βέλτιστη πρακτική στις κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας του Ιουλίου του 2015. (www.mycheckpoint.gr)
Πόσα άτομα εργάζονται στο Check Point και πού έχει τις έδρες του;
Στο Checkpoint εργάζονται έως και 3 άτομα την ίδια στιγμή, έτσι μπορούν να εξυπηρετήσουμε έως και 3 άτομα ανά μισή ώρα. Στο σύνολo οι εργαζόμενοι είναι 6 με επιπλέον τη σημαντική συνεισφορά δεκάδων εθελοντών μας στη γραμματεία της δομής. Βρισκόμαστε Αλεξάνδρου Σβώλου 15, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και στην Αθήνα Πιττάκη 4 στο Μοναστηράκι. Κάποιος μπορεί να κλείσει ραντεβού στο 2310282284 για Θεσσαλονίκη και για Αθήνα στον 2103310400.
Υπάρχει μεγάλη σειρά αναμονής, ώστε να έρθει κάποιος/κάποια να κλείσει ένα ραντεβού για το τεστ;
Όχι, μπορεί κάποιος να κλείσει ραντεβού για την επόμενη μέρα αλλά είναι πολύ πιθανό και για την ίδια.
Σαν διαδικασία είναι χρονοβόρα ή ψυχοφθόρα;
Χρονοβόρα σίγουρα όχι, καθώς έχουμε τα αποτελέσματα σε ένα λεπτό με εγκυρότητα που αγγίζει το 99,9%. Ψυχοφθόρα για τον ωφελούμενο ίσως γιατί περιμένει ένα αποτέλεσμα σχετικά με την υγεία του που ίσως σημαίνει πολλά για αυτόν όμως ο τρόπος και το περιβάλλον των Checkpoint έχει ως στόχο την καλύτερη αντιμετώπιση του ζητήματος μιας και η διαδικασία είναι φιλική, εμπιστευτική, γρήγορη και σε χώρο που δε θυμίζει ιατρείο. Είναι το ίδιο αξιόπιστο με ένα τεστ αιμοληψίας, έχει πιθανότητα λάθους 0.1%. Είναι η πλέον σύγχρονη μέθοδος για ανίχνευση αντισωμάτων απέναντι στον HIV. Σε περίπτωση που δεν αντιδράσει το τεστ και δεν ανιχνεύσει αντισώματα δεν χρειάζεται να συνεχίσουμε σε περαιτέρω εξετάσεις. Σε περίπτωση αντιδρώντος αποτελέσματος ενημερώνουμε τον ωφελούμενο και τον παραπέμπουμε για να κάνει την επιβεβαιωτική Western Blot εξέταση. Τέλος, Του δίνουμε την δυνατότητα, αν θέλει, να τον συνοδεύσουμε σε κάποια νοσοκομειακή μονάδα για την επιβεβαιωτική εξέταση.
Υπάρχει σχετική ενημέρωση πριν ή μετά σχετικά με τους σεξουαλικά μεταδιδόμενους ιούς;
Φυσικά, στόχος δεν είναι μόνο η εξέταση. Βασική μας αρμοδιότητα είναι η σωστή πληροφόρηση του ωφελούμενου σχετικά με τον HIV, τις Ηπατίτιδες και τα υπόλοιπα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Η ενημέρωση περιλαμβάνει βασικές γνώσεις γύρω από τα παραπάνω όπως τρόπους μετάδοσης και μη, τρόπους προφύλαξης, προώθηση ασφαλέστερου σεξ ανάλογα με την πρακτική που ακολουθεί ο καθένας. Όλα αυτά σε ένα περιβάλλον και με ανθρώπους χωρίς ταμπού και προκαταλήψεις γιατί σκοπός μας είναι να κάνει αυτό που θέλει ο καθένας με ασφάλεια.
Από πού χρηματοδοτείται το Check Point; Αυτό έχει επηρεάσει το ιδεολογικό σας υπόβαθρο;
Βασική χρηματοδότηση και στήριξη των Checkpoint προέρχεται από το AHF Europe, ένα ίδρυμα που παρέχει χρηματοδότηση σε πολλές χώρες για να αντιμετωπίσουν τον ΗΙV. Αναλυτικότερα, τo AHF Europe είναι ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους δωρεάν υπηρεσιών πρόληψης, εξέτασης, θεραπείας και φροντίδας στο πεδίο της αντιμετώπισης του HIV στην Ευρώπη και δραστηριοποιείται σε περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για τους παραπάνω σκοπούς. Παρέχει θεραπεία σε 50.000 οροθετικά άτομα στη Ρωσία, στην Ουκρανία και στην Εσθονία και υπηρεσίες δωρεάν εξέτασης σε 613.000 άτομα σε όλη την Ευρώπη κατά την περίοδο 2013-2016. Στην Ελλάδα έχει επενδύσει συνολικά πάνω από 870.000 ευρώ στην προαγωγή της τακτικής εξέτασης και της ευαισθητοποίησης του κοινού για θέματα HIV/AIDS. Όχι. δεν επηρεάσει το ιδεολογικό μας υπόβαθρο, καθώς το έργο που προσφέρεται είναι μεγάλο.
Έχετε δεχθεί ποτέ κάποια επίθεση, ακόμα και λεκτική, από πολίτες;
Από όσο θυμάμαι όχι, δεν έχουμε δεχτεί καμία επίθεση αν και είναι συχνή η ερώτηση ‘’πως γίνεται να είναι δωρεάν?’’.
Οι Θεσσαλονικείς έχουν ξεπεράσει τα ταμπού τους σχετικά με τη σεξουαλική απελευθέρωση;
Στο βαθμό που θα έπρεπε όχι, σίγουρα αυτό θέλει αρκετή δουλειά και χρόνο.
Τι ποσοστά Ελλήνων έχουν εκτεθεί στον ιό του HIV; Τι ηλικίες;
Στην Ελλάδα ζουν περίπου 17000 άνθρωποι με HIV όλων των ηλικιών, καθώς ο HIV στην εποχή μας είναι μια μακροχρόνια ασθένεια που προσδίδει προσδόκιμο ζωής ίδιο με ενός ανθρώπου χωρίς HIV.
Ποια θεωρείται η βασική αιτία που ένας οργανισμός μπορεί να κολλήσει τον ιό;
Η βασική αιτία έκθεσης στον HIV είναι η απροφύλακτη σεξουαλική επαφή.
Ο σεξουαλικός προσανατολισμός κάποιου/κάποιας είναι παράγοντας για να κολλήσει τον ιό ή αυτό είναι απλά ένα στερεότυπο της αναχρονιστικής κοινωνίας μας;
Σίγουρα είναι ένα στερεότυπο της αναχρονιστικής κοινωνίας μας.Ο μόνος παράγοντας για να κολλήσει κάποιος τον HIV είναι η μη χρήση προφυλακτικού και η επικινδυνότητα των πρακτικών που ακολουθεί, που σημαίνει ότι δεν αφορά μια συγκεκριμένη ή συγκεκριμένες ομάδες αλλά όλο τον σεξουαλικά ενεργό πληθυσμό.
Στην εποχή μας, τι σημαίνει να ζει κάποιος με τον HIV;
Σήμερα, έχουμε φτάσει στο σημείο κάποιος που ζει με τον HIV να μπορεί να εξασφαλίζει την καταστολή του ιού ακόμη και με ένα μόνο χάπι την ημέρα. Παράλληλα, τα σημερινά φάρμακα έχουν λιγότερες έως και μηδενικές σε κάποιες περιπτώσεις,παρενέργειες. Αυτό από μόνο του κάνει,όπως αντιλαμβανόμαστε,πολύ πιο εύκολη την καθημερινή ζωή ενός οροθετικού στον HIV λαμβάνοντας υπόψη ότι η αγωγή είναι εφ’ όρου ζωής και πρέπει να τηρείται σωστά. Το προσδόκιμο ζωής λοιπόν είναι σχεδόν το ίδιο με κάποιου που δεν έχει τον ιό, φτάνει να παρακολουθείται συστηματικά και να λαμβάνει σωστά την αγωγή του ακολουθώντας τις οδηγίες του γιατρού του. Έτσι ένας άνθρωπος με HIV μπορεί να συνεχίσει κανονικά να ζει την ζωή του, να έχει σεξουαλικές επαφές, να κάνει όλες τις δραστηριότητές του, να δουλεύει, να έχει οικογένεια και φίλους. Η παγκόσμια ιατρική κοινότητα κατατάσσει πλέον την HIV λοίμωξη στις χρόνιες παθήσεις, που απαιτεί τη λήψη χρόνιας φαρμακευτικής αγωγής και τακτικής παρακολούθησης.
Υπάρχει κάποιο φάρμακο που μπορεί να προλάβει την εξάπλωση του ιού σε περίπτωση που κάποιος κολλήσει από κάποιον σύντροφο που δεν γνώριζε ότι νοσεί;
Ναι, η PEP (Post Exposure Prophylaxis) είναι θεραπεία ενός μήνα με αντιρετροϊκά φάρμακα που μπορεί να εμποδίσει τη μόλυνση από τον HIV, θα πρέπει όμως να χορηγηθεί το συντομότερο δυνατό από τη στιγμή της πιθανής έκθεσης στον ιό και σίγουρα μέσα σε διάστημα το πολύ τριών ημερών. Οι σχετικές οδηγίες προβλέπουν πως κάθε νοσοκομείο υποχρεούται να έχει απόθεμα αντιρετροϊκών για αυτές τις περιπτώσεις. Αν όμως υπάρχει πρόσβαση σε νοσοκομείο που διαθέτει Μονάδα Λοιμώξεων, καλό είναι να το επισκεφθεί και να συζητήσει το περιστατικό με το γιατρό. Εφόσον ο γιατρός αξιολογήσει πως πρέπει να πάρει προφυλακτική θεραπεία, το νοσοκομείο θα παρέχει δωρεάν τη φαρμακευτική αγωγή.
Σε περίπτωση που μία γυναίκα είναι έγκυος, ο ιός μεταδίδεται και στο έμβρυο;
Η χορήγηση της κατάλληλης αντιρετροϊκής αγωγής στη μητέρα και στο νεογνό πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον τοκετό, η διενέργεια καισαρικής τομής και η αποφυγή του θηλασμού μειώνουν τον κίνδυνο μετάδοσης του HIV σε λιγότερο από 1 %. Έτσι, ένα παιδί μπορεί να γεννηθεί χωρίς HIV.
Θεωρείτε πως οι νέοι (15—35) είναι αρκετά ενημερωμένοι για τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες;
Όχι, δεν είναι, ότι μαθαίνουν το μαθαίνουν γιατί ήρθε μπροστά τους τυχαία. Βασικός παράγοντας είναι η οικογένεια που δεν αναλαμβάνει αυτόν το ρόλο και το εκπαιδευτικό σύστημα που δεν έχει σχετικό μάθημα για την σεξουαλική υγεία. Τα ‘’Checkpoint’’ ως κέντρα πρόληψης έχουμε έγκριση από το Υπουργεία Παιδείας και αναλαμβάνουμε ενημερώσεις σε μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Η αντισύλληψη είναι ένα μέτρο προφύλαξης. Αρκεί;
Σε καμία περίπτωση. Ο οποιασδήποτε τρόπος αντισύλληψης έκτος που προφυλακτικού δε μπορεί να αποτρέψει τον HIV.
Εάν κάποιος/α χρησιμοποιεί ‘’παιχνίδια’’ ή αντικείμενα στο σεξ πρέπει να τα αποστειρώνει μετά από κάθε σεξουαλική πράξη;
Η απολύμανση τους πρέπει να γίνεται με χλιαρό νερό και σαπούνι η και με ειδικό διάλυμα. Είναι απαραίτητo για την υγεία και την ασφάλεια μας. Έτσι θα μας προσφέρουν χαρά με ασφάλεια αλλά και θα διατηρηθούν περισσότερο χρόνο.
Πόσο τακτικά πρέπει να εξεταζόμαστε; Ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό μας προσανατολισμό.
Μια φορά τον χρόνο και σε περίπτωση επικίνδυνης επαφής 3 μήνες μετά.
Κάποιος που νοσεί απο ΗΙ V και συνευρεθεί με καποιον/κάποια που είναι υγιής, τον κολλάει απαραίτητα;
Με την χρήση προφυλακτικού δε θα κολλήσει HIV κάποιος. Σε περίπτωση απροφύλακτου ο HIV δε μεταδίδεται εύκολα αλλά αυτό δε σημαίνει πως κάποιος θα πάρει το ρίσκο της μετάδοσης. Για αυτό σε κάθε περίπτωση είναι εξαιρετικά σημαντική η σωστή και συστηματική χρήση του προφυλακτικού. (Οδηγίες χρήσης: https://mycheckpoint.gr/?page_id=653)
Μπορείτε να μας δώσετε το πιο ηχηρό μήνυμα από το Check Point;
Ότι και να κάνουμε σημασία έχει να το κάνουμε με ασφάλεια!
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:
www.mycheckpoint.gr Αθήνα: Πιττάκη 4, Μοναστηράκι
Τηλ.: 210 33 10 400 Θεσσαλονίκη: Αλ. Σβώλου 15
Τηλ.: 2310 282 284
Γιώργος Πόλκας
Υπεύθυνος Thess Checkpoint