Βασσόπουλος Αποστόλης, Χριστοδούλου Πάνος
Αυτές τι μέρες επιβεβαιώνεται ξανά ότι ο γαλλικός κοινωνικός σχηματισμός αποτελεί μια ιδιόμορφη πολιτικά περίπτωση. Ενώ η Γαλλία αποτελούσε αποικιοκρατική δύναμη, με παράδοση συντηρητικών ηγετών, ο γαλλικός λαός διέθετε (και από ότι φαίνεται διαθέτει ακόμα) μια εξεγερσιακή ροπή. Από τη γαλλική Επανάσταση του 1789, την παρισινή κομμούνα, το Μάη του 68, τις εξεγέρσεις στα γκέτο το 2008 και πλέον με το κίνημα με τα κίτρινα γιλέκα.
Σε αυτό το πλαίσιο η γαλλική Αριστερά έχει αναπτύξει μια εξωστρεφή σχέση με τα κινήματα. Όχι όλο το σύνολο της, αλλά ένα μεγάλο κομμάτι της, δεν θεωρούσε την ενδοσκόπηση ως βασική του πολιτική ενασχόληση, αλλά έβλεπε τις πολιτικές διαφωνίες να αντικατοπτρίζονται στο δρόμο. Η βασική τους έννοια δεν ήταν η αφήγηση μεγάλων εικόνων και επαναστατικών ονειρώξεων. Ή και αν ήταν, αφορούσε μια πραγματική υπαρκτή κατάσταση και όχι σχέδια επί χάρτου. Ίσως και γι αυτό το λόγο αυτή η γαλλική Αριστερά και η ιδεολογική της παρακαταθήκη είναι αρκετά γοητευτική.
Πριν ένα μήνα, εντελώς ξαφνικά, ξέσπασε το κίνημα των κίτρινων γιλέκων. Αφορμή η αύξηση του φόρου στο πετρέλαιο κίνησης. Πραγματική όμως αιτία η περιθωριοποίηση που βιώνει μεγάλο μέρος της Γαλλικής κοινωνίας, όπου πρώην μεσαία αλλά και εργατικά στρώματα τα οποία κάποτε έχαιραν ενός αποτελεσματικού κοινωνικού κράτους και άλλων μηχανισμών προστασίας της εργασίας τους και σχετικά εξισωτικής αναδιανομής μέσα την κοινωνία –ενώ, τώρα πια, το κυρίως «πιάτο» που τους «προσφέρει» το Γαλλικό, νεοφιλελεύθερο πλέον, κράτος είναι δυσανάλογοι με τα εισοδήματα τους φόροι, απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, συνθήκες που παράγουν μακροχρόνια ανεργία, διάλυση των δημοσίων κοινωνικών υποδομών –ιδιαίτερα στην επαρχία- καθώς και μια φούσκα τιμών στις μεγάλες πόλεις που έχει εξωθήσει μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας στο να κατοικούν όλο και μακρύτερα από τις αστικές περιοχές -σε αυτήν ακριβώς την επαρχία, όπου οι δημόσιες υπηρεσίες διαλύονται –και να αναζητούν την όποια δουλειά τους προσφέρεται, ταξιδεύοντας συχνά πολλές δεκάδες χιλιόμετρα με τα αυτοκίνητα τους.
Σημαντική επίδραση στο ξέσπασμα του κινήματος είχε και η παρουσία του Μακρόν στο τιμόνι της γαλλικής Δημοκρατίας. Ο Μακρόν στηρίχτηκε από ένα πλήθος διαφορετικών (φαινομενικά τουλάχιστον) δυνάμεων διεθνώς, ώστε να αποτραπεί η εκλογή της Μαρίν Λεπέν. Σε αυτό το πλαίσιο επίθεση δέχτηκε ο αριστερός Ζαν Λικ Μελανσόν για το ότι δεν προσχώρησε στην παραπάνω φιλοσοφία και αρνήθηκε να στηρίξει τον Μακρόν. Και στην Ελλάδα αντίστοιχα, από τα ΜΜΕ έως τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Μελανσον λοιδωρήθηκε για αυτή του την επιλογή. Δομήθηκε με αυτό τον τρόπο ένα κατά φαντασίαν «δημοκρατικό» / «προοδευτικό» τόξο, το οποιο στην ουσία του είναι ένα βαθιά συντηρητικό, σκληρά νεοφιλελεύθερο μέτωπο δυνάμεων που υπερασπίζονται διαφορετικά τμήματα του κατεστημένου. Η νέα μόδα άμυνας αυτού του μετώπου είναι να εγκαλεί όσους το αντιμάχονται ως «φασίστες». Όποιος δεν αποδέχεται το νεοφιλελευθερο ξεχέρσωμα των λαών και των κοινωνιών προς όφελος της καπιταλιστικής ελίτ, είναι κατά αυτούς «λαϊκιστής», «εθνικιστής», «φασίστας». Στη Γαλλία ευτυχώς η Αριστερά δε φοβήθηκε τις γαλλικές σημαίες και την δίκαιη αγανάκτηση των κίτρινων γιλέκων. Στην Ελλάδα;
Τι αλήθεια κάνει η αριστερά στην Ελλάδα; Πως εκπροσωπεί τον κόσμο που πλήττεται και περιθωριοποιείται, συχνά δε και εξαθλιώνεται από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές; Αυτόν που μπορεί ακόμα να μην έχει εκδιωχθεί από μια φούσκα στις μεγάλες πόλεις (αν και με τις ύποπτες ξένες «επενδύσεις» στα ελληνικά ακίνητα, προφανώς ετοιμάζεται και αυτό), αλλά που υποφέρει από ενεργειακή φτώχεια η οποία προκαλείται και από την υπερφορολόγηση του πετρελαίου θέρμανσης, από δυσθεώρητα υψηλά τιμολόγια ηλεκτρικού, από μια γενικότερα εξαντλητική και ουσιαστικά δημευτική υπερφορολόγηση (πχ ΕΝΦΙΑ), απο τους πλειστηριασμούς και τις κατασχέσεις σε βάρος της λαϊκής περιουσίας, από την διαρκώς επεκτεινόμενη επισφάλεια και ελαστικότητα στην εργασία και από την, επιμένουσα επί χρόνια, τεράστια ανεργία; Τι κάνει η Ελληνική αριστερά πέραν από λίγες, φιλότιμες μεν (ιδιαίτερα στο πεδίο των πλειστηριασμών), αποσπασματικές δε, κινήσεις; Και αυτό ακομα, ορισμένες μερίδες μόνο της αριστεράς. Άλλες δεν κάνουν σχεδόν τίποτα. Προσοχή σύντροφοι και συναγωνιστές: η ιστορία απεχθάνεται τα κενά.