Επικαιρότητα

Alexandre Bogdanov: Από Μαρξιστής ιδεολόγος τρελός επιστήμονας -από τον Χάρη Ζάβαλο

By Χάρης Ζάβαλος

July 25, 2015

 

Κανένα κράτος στην ιστορία, δεν έχει αναδείξει περισσότερους τρελούς επιστήμονες από τη Σοβιετική Ένωση. Ένας από αυτούς είναι ο Alexandre Bogdanov (ουδεμία σχέση με τον συνονόματό του Κωνσταντίνο, καθώς και ουδεμία ομοιότητα αν εξαιρέσεις το μικρό πρόβλημα καράφλας). Γιατρός στο επάγγελμα, με μία αγάπη προς τη θεωρία των φυσικών επιστημών, ξεκίνησε ως μαρξιστής ιδεολόγος και κομμουνιστής πριν καν ο κομμουνισμός γίνει μόδα. Όταν υπηρετούσε ως γιατρός κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, έγραψε για την οικονομική πολιτική του πολέμου αναμένοντας στρατιωτικό-βιομηχανικό σύστημα για το μέλλον. Αν και μαρξιστής εγκατέλειψε τους φίλους του, μπολσεβίκους, αρκετά πριν την επανάσταση του ‘17. Μετά την επανάσταση, επέκρινε και αποτίναξε τον μπολσεβίκικο κομμουνισμό από πάνω του. Υποστήριζε ότι οι εργάτες δεν έχουν ούτε τη γνώση αλλά ούτε και τη θέληση να πάρουν τη διακυβέρνηση στα χέρια τους, και για αυτό το λόγο έχουμε τους τεχνοκράτες. Παρόλα αυτά συνέχισε να απολαμβάνει την εκτίμηση και την αγάπη του Λένιν, αφιερώνοντάς του χρόνο για μια παρτίδα σκάκι. Όσο έντονα κι αν αντιδρούσε στον δογματισμό της ‘’δικτατορίας του προλεταριάτου’’ συνέχιζε να έχει την εύνοια και των πιο σκληρών της επανάστασης, όπως αυτή του Στάλιν. Σπουδαία πρόσωπα του κόμματος μίλησαν με ιδιαίτερα θερμά λόγια στην κηδεία του, επαινώντας τη διάνοια, το θάρρος του και την αφοσίωση στην επιστήμη και την ανθρωπότητα. Αφού ο κομμουνισμός δεν του βγήκε, αποφάσισε να στραφεί σε λιγότερο τρέντυ για την εποχή ενασχολήσεις. Το γύρισε λοιπόν στη συγγραφή βιβλίων επιστημονικής φαντασίας. Πολύ μπροστά από την εποχή του, στο βιβλίο του, Red Star, ζωγράφισε μια ουτοπική εικόνα ζωής στον πλανήτη Άρη όπου η χειρωνακτική εργασία γίνεται από έξυπνες μηχανές και οι άνθρωποι έχουν χρόνο να φιλοσοφούν περί πολιτισμού, τέχνης, ηθικής και άλλων δαιμονίων. Ευτυχώς, για εκείνους που δεν μπορούν να εκτιμήσουν τέτοιου τύπου συναρπαστικά έργα, έγραψε και δοκίμια σχετικά με την ανάλυση των συστημάτων του μέλλοντος, όντας από τους πρώτους που μίλησαν για cybernetics και άλλα τέτοια εξωγήινα για την εποχή εκείνη. Και για να το τερματίσει, έγραψε και λίγη ποίηση. Δυστυχώς για εκείνον, συνέχισε με το ιατρικό του έργο, δίνοντας έμφαση στην αιματολογία. Άρχισε να ενδιαφέρεται για τις ανεξάντλητες δυνατότητες της μετάγγισης αίματος, με αυξημένες τις πιθανότητες για επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής. O Bogdanov πίστευε ότι θα μπορούσε να γίνει αθάνατος αν υπερ-μεταγγισθεί. Μετατρέποντας τον εαυτό του σε πειραματόζωο, προχώρησε σε συνεχείς μεταγγίσεις. Τα αποτελέσματα ήταν τω όντι αξιοσημείωτα, η όρασή του βελτιώθηκε, περιορίστηκε η φαλάκρα του, ενώ οι φίλοι του τον διαβεβαίωναν ότι έδειχνε τουλάχιστον δέκα χρόνια νεότερος. Με τέτοια στήριξη από τα φιλαράκια του, ξεπέρασε τον εαυτό του και μεταγγίστηκε με αίμα από μαθητή του, ο οποίος έπασχε από ελονοσία. Ο μαθητής επέζησε, ο δάσκαλος απεβίωσε. Θα μείνει όμως για πάντα στην καρδιά μας ως ένας μαρξιστής ιδεολόγος και λίγο αλαζονικός (σας θυμίζει κάτι; μήπως αυτός είναι τελικά το πρότυπο του Γιάνη;), που θυσίασε τον εαυτό του στο όνομα της επιστήμης και έμεινε στην ιστορία ανάμεσα στους τρελάρες επιστήμονες της ρομαντικής κομμουνιστικής μας εποχής.

 

Υ.Γ. ”Αγαπητέ” Κωνσταντίνε, μήπως να ξεκινήσεις και εσύ τις μεταγγίσεις ακολουθώντας το παράδειγμα του συνονόματού σου, γιατί βλέπω τη φαλάκρα σου να μεγαλώνει και με το κλάμα έχασες τουλάχιστον δέκα χρόνια από το φρέσκο, γεμάτο Betadine προσωπάκι σου. Και μην ανησυχείς, σου έχω φρέσκο πράμα από Σιέρα Λεόνε με σπαρταρτιστό ιό Εμπόλα. Όχι ότι το χεις ανάγκη αφού είσαι σκέτος ιός από μόνος σου.