Default Category

Τα πεταμένα τρόφιμα των σούπερ μάρκετ και η ανθρωπιστική κρίση -από τον Κώστα Σκλιάμη

By Κώστας Σκλιάμης

June 08, 2015

H μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ της Βρετανίας Tesco» προχωράει σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα σε 10 από τα καταστήματά της στο Ηνωμένο Βασίλειο ώστε να δίνει απούλητα τρόφιμα κάθε μέρα σε φιλανθρωπικά ιδρύματα. Το Tesco ανακοίνωσε ότι περίπου 30.000 τόνοι τροφίμων όπως το ψωμί, τα φρούτα, τα λαχανικά και σάντουιτς είχαν πεταχτεί στα καταστήματα και στα κέντρα διανομής τον προηγούμενο χρόνο.

Σύμφωνα με το Reuters, οι διευθυντές καταστημάτων του Tesco σε συνεργασία με βρετανικές οργανώσεις αναδιανομής τροφίμων, θα χρησιμοποιήσουν μια εφαρμογή (app) ώστε να ενημερώνουν τα φιλανθρωπικά ιδρύματα για το πλεόνασμα των τροφίμων που διατίθενται κάθε μέρα και έπειτα να το παραδίδουν δωρεάν.

Άλλες δύο μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στη Βρετανία, το Sainsbury’s και το Morrisons λειτουργούν ήδη παρόμοια συστήματα. Το Sainsbury’s διαθέτει ένα δίκτυο άνω των 300 καταστημάτων που συνδέονται με τοπικές φιλανθρωπικές οργανώσεις.

Τον περασμένο μήνα, η Γαλλία πήρε επίσης σκληρά μέτρα κατά της σπατάλης τροφίμων. Το Κοινοβούλιο της Γαλλίας ψήφισε να απαγορεύσει στα μεγάλα σούπερ μάρκετ την καταστροφή απούλητων τροφίμων, ενθαρρύνοντάς τα να τα δωρίσουν σε φιλανθρωπικά ιδρύματα, απειλώντας τα με πρόστιμα, ακόμη και με ποινές φυλάκισης.

Η τροπολογία για τα απούλητα τρόφιμα των σούπερ μάρκετ είναι μέρος ενός ευρύτερου περιβαλλοντικού νομοσχεδίου. Οι περιβαλλοντικές ομάδες είδαν με αισιοδοξία αυτή την τροπολογία που πρότεινε ο Σοσιαλιστής και πρώην υπουργός Guillaume Garot. Στο σχέδιο περιλαμβάνεται ο στόχος της μείωσης της σπατάλης τροφίμων κατά 50 % μέχρι το 2025.

Όπως συμπλήρωσε ο Garot στον Guardian “Είναι σκανδαλώδες να βλέπουμε να ρίχνεται χλωρίνη στους σκουπιδοτενεκέδες των σούπερ μάρκετ που βρίσκονται τα τρόφιμα». Αυτό το φαινόμενο είναι σύνηθες στη Γαλλία αλλά και σε άλλες χώρες, όπου πολλοί πολίτες ψάχνουν σε κάδους σουπερ μάρκετ για τρόφιμα. Δυστυχώς συνηθίζεται, οι ιδιοκτήτες εστιατορίων και σούπερ μάρκετ να ρίχνουν χλωρίνη στα φαγητά που πετιούνται ώστε να μην μπορεί κανείς να τα χρησιμοποιήσει.

Το φαινόμενο των πολιτών να ψάχνουν σε κάδους σούπερ μάρκετ αποκαλείται dumpster diving ή skipping και έχει εξελιχθεί τόσο πολύ ώστε υπάρχουν κώδικες επικοινωνίας και ειδικά εγχειρίδια. Βασικό αίτημα όσων καταφεύγουν στο dumpster diving είναι ότι χιλιάδες τόνοι φαγητού και ειδικά συσκευασμένου φαγητού πετιέται στους κάδους, αντί να διανέμεται σε αυτούς που το έχουν ανάγκη. Η πλειονότητα αυτών των τροφίμων είναι συσκευασμένα και πετιούνται πριν καν περάσει η ημερομηνία λήξης.

Τον δρόμο της Γαλλίας, όπου με νομοθετική κίνηση ρυθμίζει αυτό το θέμα θα μπορούσε να ακολουθήσει η Ελλάδα. Η Ελλάδα θα μπορούσε με νομοθετική ρύθμιση να υποχρεώσει τα σούπερ μάρκετ να δίνουν σε καθημερινή βάση τα τρόφιμα στις δημοτικές αρχές -και όχι σε φιλανθρωπικές οργανώσεις ή στη εκκλήσια, που κανείς δεν τις εμπιστεύεται καθώς δεν λειτουργούν με διαφάνεια- οι οποίες είτε μέσω μιας εφαρμογής (app) είτε μιας λίστας και τηλεφωνικά, να διανέμουν τα τρόφιμα αμέσως σε ανθρώπους που τα έχουν ανάγκη (άνεργοι, ευπαθείς ομάδες, μετανάστες, πρόσφυγες κλπ). Έπειτα θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα νέο app ή ένα απλό σύστημα επικοινωνίας μεταξύ των δήμων ώστε αμέσως το πλεόνασμα ενός δήμου να μεταφέρεται σε κάποιον άλλο δήμο που έχει ανάγκη ή έλλειψη. Βασική προϋπόθεση είναι να υπάρχει διαφάνεια και έλεγχος ώστε να τρόφιμα να πηγαίνουν εκεί που πρέπει. Ένας ελεγκτικός μηχανισμός των αρμόδιων Υπουργείων σε συνεργασία με τις δημοτικές αρχές και τα σούπερ μάρκετ θα μπορούσε να ελέγχει τις διαδικασίες.

Όταν μια οικονομία όπως η Γαλλία προχωράει σε τέτοιες νομοθετικές ρυθμίσεις, η Ελλάδα δεν θα πρέπει να μείνει πίσω και θα πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα της ως ένα ακόμα μέσο αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης.