Default Category

Ποιους οφελεί, τελικά, η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική;

By N.

August 27, 2015

Του ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΜΑΓΓΟΥ

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Eurelectric, οι Ευρωπαίοι διαχειριστές των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκονται αντιμέτωποι με απαιτήσεις σημαντικών επενδύσεων για τρεις κύριους λόγους: την ανάγκη ενσωμάτωσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στο δίκτυο, την ανάγκη αντικατάστασης παλαιών στοιχείων των δικτύων και την ανάπτυξη των «έξυπνων» δικτύων. Για τα Ευρωπαϊκά ηλεκτρικά δίκτυα σχεδιάζονται επενδύσεις εξακοσίων δισεκατομμυρίων ευρώ μέχρι το 2020. Η διατήρηση της «ποιότητας εξυπηρέτησης των πελατών», σύμφωνα με το ισχύον σε κάθε χώρα κανονιστικό πλαίσιο, απαιτεί αντικατάσταση παγίων που κατασκευάστηκαν πριν αρκετές δεκαετίες. Τέλος, η ανάπτυξη «έξυπνων» δικτύων και «έξυπνων» μετρητών χρειάζονται τις ανάλογες επενδύσεις. Οι 34 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, που συνεργάζονται με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς (ENTSO-e) κατέληξαν σε 120 έργα «κοινού», βλέπε «γερμανικού ενδιαφέροντος», στα οποία περιλαμβάνονται 50.000 χιλιόμετρα νέων δικτύων υψηλής τάσης μέχρι το 2020, περίπου 7.500 χιλιόμετρα είναι με αναβάθμιση ήδη υπαρχόντων δικτύων και περίπου 20.000 χιλιόμετρα είναι νέες υποθαλάσσιες διασυνδέσεις. Ο γερμανός Κοινοτικός Επίτροπος Ενέργειας Έτινγκερ ξεκίνησε πρώτος να χρηματοδοτεί έργα διασύνδεσης της Γερμανίας με τις γειτονικές της χώρες, εντάσσοντάς τα στα έργα προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης: στην ουσία στοχεύει να φτιάξει δίκτυα για να εξάγει την τυχαία μεταβαλλόμενη ενέργεια λόγω ανέμου απ’ τα αιολικά και τη διακοπτόμενη λόγω της νύκτας και της νέφωσης απ’ τα Φ/Β, δηλαδή στην ουσία να εξάγει το πρόβλημα της διαχείρισης των δικτύων υψηλής τάσης, και να διασφαλίσει πρόσβαση στη αξιόπιστη και φθηνή ενέργεια απ’ τα κάρβουνα της Πολωνίας & της Τσεχίας, τα νερά των Άλπεων και της Σκανδιναβίας και τα πυρηνικά της κεντρικής Ευρώπης.

Η βάση για το Ευρωπαϊκό Δεκαετές Πρόγραμμα Επενδύσεων στην ενέργεια είναι «τα 4 Οράματα», που αποτελούν κατ’ ουσία σενάρια για το ενεργειακό μείγμα στην πορεία μέχρι το 2050, με ενδιάμεσο σταθμό το 2030. Όλα τα σενάρια προβλέπουν διείσδυση των ΑΠΕ από 40% έως 60% της συνολικής ετήσιας ζήτησης. Μιλούν για «βιώσιμη ανάπτυξη του ενεργειακού συστήματος με ενσωμάτωση των ΑΠΕ και φθηνή ενέργεια για τους Ευρωπαίους πολίτες μέσω της ολοκλήρωσης της αγοράς» αλλά με μια συνεχή και ξεκάθαρη ανοδική τάση των τιμών τα τελευταία χρόνια, βυθίζονται όλο και περισσότερο τα Ευρωπαϊκά νοικοκυριά στην ενεργειακή φτώχεια. Αλλά πού οφείλεται η συνεχής άνοδος των τιμών; Μα φυσικά στη διαρκή αύξηση της συμμετοχής αιολικών & Φ/Β, όχι μόνο στην παραγωγή ενέργειας, αλλά καταρχήν στην εγκατεστημένη ισχύ, καθόσον επιδοτείται και η εγκατάσταση, όχι μόνο η παραγωγή. Η αύξηση των τιμών για τα νοικοκυριά συμβαίνει την ίδια στιγμή που οι τιμές χονδρικής στην Ευρώπη έχουν κατρακυλήσει σε χαμηλά επίπεδα και αυτό εξαιτίας του γεγονότος ότι χάρη στο γερμανικό νόμο EEG, που έσπευσαν πολλοί ν’ αντιγράψουν, μαζί και η Ελλάδα, η όποια ποσότητα ενέργειας παράγεται από ΑΠΕ έχει προτεραιότητα απορρόφησης κι “εγγυημένη” τιμή αποζημίωσης. Οι “εγγυημένες” τιμές για τις ΑΠΕ είναι πολλαπλάσιες των Χονδρικών Τιμών και κατά πολύ μεγαλύτερες των τιμών Λιανικής, φουσκώνοντας τον τελικό λογαριασμό. Οι “εγγυημένες” τιμές των ΑΠΕ ορίστηκαν απ’ την αρχή σε πολύ υψηλά επίπεδα, “για να προσελκύσουν μεγάλες επενδύσεις”. Επενδύσεις που είναι κυρίως σε αγορά εξοπλισμού, με ελάχιστη εγχώρια προστιθέμενη αξία και τον οποίο παράγει στην ΕΕ κυρίως η γερμανική βιομηχανία, ενώ Δανοί, Ισπανοί & Βρετανοί συμπληρώνουν την εικόνα. Είναι προφανές πως όσο μεγαλώνει το μερίδιο της εγκατεστημένης ισχύος από ΑΠΕ στη συνολική ισχύ της χώρας τόσο περισσότερο θα “φουσκώνουν” οι λογαριασμοί ρεύματος και οι τσέπες όσων πουλάνε τον εξοπλισμό.

Τέλος, όσον αφορά την κατασκευή συμβατικών μονάδων παραγωγής στη χώρα μας, και εδώ η Γερμανία φαίνεται πως θα έχει «ιδιαίτερο» ρόλο. Αν τελικά κατασκευαστεί, η Πτολεμαΐδα V θα είναι η μεγαλύτερη λιγνιτική μονάδα της χώρας, με ισχύ 660 MW και κόστος κατασκευής τουλάχιστον 1,4 δισεκ. ευρώ. Περίπου το μισό από αυτό το ποσό θα καλυφθεί με κοινοπρακτικό δάνειο προς τη ΔΕΗ υπό την καθοδήγηση της γερμανικής κρατικής τράπεζας KfWIPEX, με εγγύηση από τον γερμανικό Οργανισμό Εξαγωγικών Πιστώσεων, Euler Hermes, και θα χρησιμοποιηθεί για την αγορά εξοπλισμού γερμανικής κατασκευής για τη νέα μονάδα. Η έναρξη των εργασιών απαιτεί προκαταβολή 400 εκ. ευρώ εντός του 2015, που θα προέλθουν από ίδια κεφάλαια της επιχείρησης, τη στιγμή που η οικονομική της κατάσταση βρίσκεται στο χειρότερο δυνατό σημείο, λόγω των ανεξόφλητων λογαριασμών και την επιβολή των capital controlς στις ελληνικές τράπεζες.

iskra.gr