Στις 12 Νοέμβριου η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία ανακοίνωσε ένα ιδιαίτερα σημαντικό επίτευγμα: το ρομποτικό σκάφος Philae προσεδαφίστηκε στον διαμέτρου τεσσάρων χιλιομέτρων κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko. Καθώς τα λεπτά και οι ώρες περνούσαν όμως, γινόταν ξεκάθαρο ότι τα πράγματα δεν είχαν πάει εντελως σύμφωνα με το πλάνο: τοPhilae είχε πράγματι προσεδαφιστεί, αλλά σε λάθος σημείο. Το πρόβλημα με το διαφορετικό σημείο προσεδάφισης ήταν ότι δεν υπήρχε αρκετή ηλιοφάνεια για να φορτιστούν επαρκώς οι μπαταρίες του σκάφους.
Το να προσεδαφιστεί ένα ρομποτικό σκάφος σε ένα κομήτη δεν είναι απλή υπόθεση: ο κομήτης είναι τόσο μικρός που η βαρύτητα του είναι εξαιρετικά ασθενής, σε βαθμό που οτιδήποτε “εκτοξευτεί” από την επιφάνεια του με ταχύτητα μεγαλύτερη του ενός μέτρου το δευτερόλεπτο (3.6 km/h) φεύγει (και χάνεται ) στο διάστημα. Επομένως ήταν ιδιαίτερα σημαντικό το Philae να πραγματοποιήσει όσο γίνεται πιο ομαλή προσεδάφιση και όταν το καταφέρει, να έχει τα μέσα για να κρατηθεί στην επιφάνεια του κομήτη. Αυτό δεν συνέβη και έτσι το Philae οδηγήθηκε σε λάθος σημείο προσεδάφισης. Τι πήγε λάθος;
Αρχικά, ο μικρός πύραυλος που ήταν υπεύθυνος για να ωθήσει το σκάφος προς τα κάτω κατά την προσεδάφιση και να εμποδίσει την αναπήδηση του, παρουσίασε πρόβλημα λίγο πριν το Philae αφήσει το μητρικό του σκάφος Rosetta. Οι υπεύθυνοι της Διαστημικής Υπηρεσίας αποφάσισαν να συνεχίσουν την αποστολή, στηριζόμενοι στις ειδικές “δαγκάνες” που διέθετε το σκάφος και θα μπορούσαν να κρατήσουν το σκάφος στην επιφάνεια του κομήτη μετά την προσεδάφιση, λειτουργώντας κατά έναν τρόπο σαν άγκυρες. Κατά την προσεδάφιση, ούτε αυτές λειτούργησαν.
Όταν το Philae χτύπησε την επιφάνεια του κομήτη, αναπήδησε. Το σκάφος βρέθηκε εκατοντάδες μέτρα πάνω από τον κομήτη στο διάστημα, και ενώ βρισκόταν εκεί, ο κομήτης περιστρεφόταν από κάτω του. Όταν τελικά κατάφερε να προσεδαφιστεί στον κομήτη, δυο ώρες αργότερα, ήταν αρκετά πιο μακριά από το αρχικό σημείο προσεδάφισης. Ακόμα χειρότερα, προσεδαφίστηκε με μια περίεργη κλίση στη σκιά ενός λόφου. Έτσι, οι ηλιακοί του συλλέκτες είχαν την ευκαιρία να φορτιστούν μόνο για μιάμιση ώρα κάθε 12ωρη κομητική μέρα. Η διάρκεια έκθεσης του σκάφους στο ηλιακό φως ήταν ανεπαρκής για να επαναφορτίσει τις μπαταρίες του σκάφους και έτσι οι υπεύθυνοι της αποστολής έπρεπε να χειριστούν τη διαθέσιμη ενεργεία στις μπαταρίες με το βέλτιστο δυνατό τρόπο.
Για δυο μέρες, 8 από τα 10 όργανα του σκάφους συνέλεγαν δεδομένα. Στις 14 Νοεμβρίου, με τις μπαταρίες να είναι σχεδόν άδειες, οι υπεύθυνοι της αποστολής αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το τρυπάνι του σκάφους για να συλλέξουν δείγματα από το υπέδαφος του κομήτη, κατά τα φαινόμενα χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Στη συνέχεια – και αφού είχαν στείλει όλα τα δεδομένα που είχαν συλλέγει πίσω στη Γη και με τις μπαταρίες σχεδόν στο μηδέν – έγινε μια προσπάθεια να μετακινηθεί το σκάφος σε ένα καλύτερο σημείο ώστε να εκτίθεται περισσότερο στο ηλιακό φως. Στις 15 Νοεμβρίου, η επικοινωνία χάθηκε…
Ίσως όμως όχι για πάντα. Το μητρικό σκάφος Rosetta συνεχίζει να είναι σε τροχιά γύρω από τον κομήτη, συλλέγοντας δεδομένα. Και το Philae φαίνεται να μην έχει κάποια ζημιά, απλά δεν έχει ενέργεια. Η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία ελπίζει πως, καθώς ο κομήτης συνεχίζει την πορεία του προς τον Ήλιο και οι ηλιακοί συλλέκτες του συλλέγουν όλο και περισσότερα φωτόνια, το Philae ίσως ξυπνήσει.
Πηγή: Economist