Λέξη βαριά, διαπεραστική στο άκουσμα. Αφήνει απόηχο ιστορικές κραυγές ηθικόφρονων και ενσαρκώνει ιδέες ατέλειωτες στα γράμματα της, αγώνες, στοχασίες, αιματοκυλίσματα του παρελθόντος. Πομπώδης λοιπόν από κάθε άποψη αλλά συνάμα το ίδιο ευάλωτη από τον ωφελιμισμό και εύκαμπτη σαν πυρακτωμένο σίδερο όταν αυτή έχει πρόσφατα αμαυρωθεί. Και αυτό γιατί η «Ελευθερία» χειραγωγείται πιο εύκολα όταν έχει θιχτεί. Είναι τότε που σκιρτούν οι ευαισθησίες και ξυπνούν οι ρομαντισμοί. Το πλήθος κοχλάζει από θυμό για τους αυτουργούς και η παραπλάνηση βρίσκει γόνιμο έδαφος στην πολυσημία του όρου, στην απροσδιόριστη έξαψη που προκαλεί στο κοινό αίσθημα και την χαοτικά ηθική σημασία του. Μπορείς τότε να δώσεις μορφή και σχήμα στην Ελευθερία, να την πραγματώσεις σε πράξεις όταν ζεματάει ακόμα από την προσβολή, και να την πεταλώσεις όπως εσύ θέλεις για την πάρτη σου.
Έτσι αλεξίσφαιρη ήταν και η μολυβένια πανοπλία της ελευθερίας μέσα στην οποία αιματοκύλισαν οι σκιτσογράφοι του Charlie Hebdo. Μπορεί να την διαπέρασαν οι σφαίρες από τα Καλάσνικοφ όμως η ελευθερία σε όλες τις εκφάνσεις της ανέπνευσε μέσα από την σάρκα τους. Ανέπνευσε όταν εξακολουθούσαν να πολεμούν τον εξτρεμισμό με τα σκίτσα τους παρ’όλη την διαρκή περιφρούρηση του περιοδικού, αναρίγησε όταν «έφυγαν» προσηλωμένοι στα δικαιώματα τους. Οι εν λόγω άνθρωποι σηκώνουν τον χαρακτηρισμό «γνήσιοι ελευθερόφρονες».
Όμως στην αντίπερα όχθη καραδοκούν μεγαθήρια ιδιοτέλειας, οι κίβδηλοι ειρηνοποιοί. Επιφανείς πολιτευτές και κολοσσιαίοι καναλάρχες πούλησαν πνεύμα, πλάσαραν λεονταρισμούς πίσω από την μικρή οθόνη και σμίλεψαν την ελευθερία για να χωρέσει στα επικοινωνιακά καλούπια τους. Και το μακελειό έγινε, η ελευθερία πυρπολήθηκε στον βωμό του θρησκευτικού φανατισμού, και έπειτα οι πυλώνες της, πνεύμα και ήθος, μετουσιώθηκαν σε προσωπεία λαμπυρίζοντα για το προφίλ ορισμένων. Έναν πρωθυπουργό που πάτησε σε άψυχα κορμιά για να πουλήσει λαϊκισμό και να κερδίσει το προεκλογικό παιχνίδι εντυπώσεων. Ηγέτες κρατών που βαδισαν στην σιωπηλή πορεία του Παρισιού, υπερασπιζόμενοι την ελευθερία της έκφρασης την στιγμή που στις χώρες τους διαμελίζουν δικαιώματα και καταπατούν ελευθερίες. Και media που καταδίκασαν την σφαγή, την στιγμή που άμα είχαν τα κότσια έπρεπε να κατακλύσουν το διαδίκτυο με τα σκίτσα του Charlie Hebdo. Γιατί πολύ απλά όταν κατακρίνεις μια ανήθικη πράξη, τότε κατακρίνεις και αυτόν που την προκάλεσε και το να περιορίζεσαι στην στοχοποίηση της πράξης αυτής καθ’αυτής αφήνοντας τους ανώτερους υποκινητές άθικτους, τότε η ηθικότητα που προάγεις είναι πολύ απλά εύθραυστη.
Τέλος, η ελευθερία έγινε προσωπείο για το δικό μας προφίλ. Για όλους εμάς που σπεύσαμε να κοτσάρουμε ότι είμαστε κι εμείς charlie, ότι ξαφνικά μας σκότισε το φίμωτρο στην ελευθερία της έκφρασης την στιγμή που αδιαφορούμε καθημερινά για παγκόσμιες ανελευθερίες γιατί δεν είναι ευρέως διαδεδομένες, γιατί δεν θα αναγνωριστεί τόσο ο ηρωισμός μας. Δεν λέω ότι κάναμε κάτι κακό, ίσα ίσα η κατακεράυνωση της βίας και της τρομοκρατίας από τον καθένα μας, έδρασε σαν παγκόσμια αλυσίδα. Άνθρωποι για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό βγήκαν στους δρόμους όχι για μια ιδεολογία, μια πολιτική, μια μεταρρύθμιση, αλλά για πανανθρώπινες αξίες και ιδανικά.
Αντιφατικό λοιπόν ίσως το όλο θέμα, όμως πιστεύω πως η σφαγή στο «Charlie Hebdo» απέδειξε τελικά πόσο εύκολη είναι η εκμετάλλευση της ελευθερίας μέσα από μια αφορμή ανελευθερίας. Συνειδητά ή ασυνείδητα, με καλούς η κακούς σκοπούς εκ μέρους μας, το μακελειό στο Παρίσι έγινε ένα τέλειο πρόσχημα για να γίνουμε όλοι μας ξαφνικά ειρηνιστές. Κίβδηλοι ή γνήσιοι; Μπορεί τίποτε από τα δύο. Όμως ας αφήσουμε καλύτερα το δεύτερο για κάποιους άλλους. Για αυτούς που κοιτούν τις κάννες ασάλευτοι και χαμογελούν. Για αυτούς που με το πιστόλι στον κρόταφο εξακολουθούν να ζωγραφίζουν την ελευθερία με μια χούφτα πινέλα.