Του Γιώργου Τσιάρα
Μία εβδομάδα συμπληρώνεται αύριο από την έναρξη της τουρκικής επιχείρησης με τον οργουελικό τίτλο «Πηγή της Ειρήνης» στη βορειοανατολική Συρία, αλλά ο στρατιωτικός «περίπατος» που ονειρεύονταν ο Ερντογάν και οι Τούρκοι επιτελείς μετά την αμερικανική προδοσία έχει εξελιχθεί σε μια άγρια, αιματηρή σύγκρουση με τους ψυχωμένους και εμπειροπόλεμους Κούρδους μαχητές.
Ομως η σημαντικότερη εξέλιξη, που πλέον επιβεβαιώνεται τόσο από συριακής όσο και από κουρδικής πλευράς, είναι ότι τα κυβερνητικά συριακά στρατεύματα του Ασαντ μπήκαν ήδη στην πόλη-κλειδί Μανμπίτζ, για να κόψουν τον δρόμο των Τούρκων, και ετοιμάζονται να μπουν μέσα στις επόμενες ώρες στο Κομπάνι και πιθανόν και στο Καμισλί, ανατολικότερα – με τη σύμφωνη γνώμη της αραβοκουρδικής πολιτικο-στρατιωτικής ηγεσίας, που μετά την αμερικανική «πισώπλατη μαχαιριά» δεν έχουν πλέον άλλη επιλογή από το να παραδώσουν τις πόλεις τους στον… ορίτζιναλ κύριό τους πριν αρχίσει ο οκταετής εμφύλιος, τον Ασαντ.
Δεν ξέρουμε ακόμη τους όρους που συνοδεύουν τη συμφωνία, αλλά πρόκειται για ένα σχεδόν νομοτελειακό «ντιλ» μεταξύ Δαμασκού και Κούρδων, για το οποίο «βουίζουν» εδώ και δύο 24ωρα τα αραβικά ΜΜΕ, και φαίνεται πως έκλεισε μετά από μεσολάβηση της Μόσχας.
Κουρδικές πηγές που μίλησαν χθες το βράδυ στην «Εφ.Συν.» τόνιζαν ότι οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, καθώς η Δαμασκός πιέζει τους Κούρδους μαχητές να συμφωνήσουν στην παράδοση των βαρέων όπλων τους και να ενταχθούν στη συριακή εθνοφυλακή, εν μέσω άλλων υποχωρήσεων.
Και βέβαια κανείς δεν ξέρει πόσα ακριβώς εδάφη θα παραμείνουν υπό τον κουρδικό έλεγχο, πιθανόν με τη μορφή ενός αυτόνομου «καντονιού» στο εσωτερικό μιας νέας ομοσπονδιακής Συρίας, ούτε φυσικά τι θα απογίνει το ιδιόμορφο πολιτικό πείραμα αυτοδιαχείρισης της Ροζάβα.
Ομως οι Σύροι μπήκαν ήδη αργά χθες τη νύχτα στο Μανμπίτζ, όπου έγιναν δεκτοί από κατοίκους που ανέμιζαν συριακές και κουρδικές σημαίες – και αυτή η εξέλιξη αλλάζει άρδην τα δεδομένα επί του πεδίου, δημιουργώντας το πρώτο σοβαρό μπλόκο στον εισβολέα Ερντογάν. Οι… είρωνες Κούρδοι μάλιστα ανέβασαν και βίντεο με αμερικανικής κατασκευής οχήματα, στολισμένα με συριακές σημαίες!
Αυτό που προέχει, άλλωστε, για τους Κούρδους είναι η επιβίωση – να σταματήσει η προέλαση του Ερντογάν και η εθνοκάθαρση που έχει ήδη ντε φάκτο ξεκινήσει στο εσωτερικό της «ζώνης ασφαλείας». Ο ηγέτης του SDF Μασλούμ Αμπντι δήλωσε ότι «αν έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα σε έναν συμβιβασμό και μια γενοκτονία, θα διαλέξουμε με βεβαιότητα τη ζωή για τον λαό μας».
Μην ξεχνάμε ότι το νέο προσφυγικό κύμα των απελπισμένων που φεύγουν πανικόβλητοι προς τον Νότο ξεπερνά ήδη τους 130.000 ανθρώπους – οι περισσότεροι Κούρδοι και Γεζίντι, εσωτερικά εκτοπισμένοι από προηγούμενες μάχες με τους τζιχαντιστές που είχαν βρει καταφύγιο στη Ροζάβα.
Κι έτσι είναι αναγκασμένοι να στραφούν προς τον λιγότερο κακό αντίπαλο –τον Ασαντ–, διότι προφανώς δεν πιστεύουν ότι οι περιβόητες οικονομικές και άλλες κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, που ετοιμάζουν υποτίθεται τόσο ο… ανήθικος αυτουργός της εισβολής, ο Τραμπ, όσο και η (κροκοδείλια δακρυσμένη) Ευρωπαϊκή Ενωση, θα ανακόψουν την τουρκική επιθετικότητα. Αλλωστε τόσο ο Ερντογάν όσο και ο υπουργός Εξωτερικών Τσαβούσογλου επανέλαβαν μέσα στο Σαββατοκύριακο ότι δεν πρόκειται να σταματήσουν την επιχείρηση, ούτε να διαπραγματευτούν με τους «τρομοκράτες».
Βιάστηκε να πανηγυρίσει
Ας ξεκινήσουμε από το πολεμικό πεδίο. Χθες, λοιπόν, το τουρκικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε πως οι δυνάμεις του ελέγχουν πλέον τον αυτοκινητόδρομο που συνδέει δύο πόλεις-κλειδιά, τη Χάσακα με την Αϊν-Ισα. Ομως οι Κούρδοι κατάφεραν να ανακαταλάβουν την στρατηγικής σημασίας πόλη Ρας αλ-Αϊν, στο κέντρο της οποίας είχαν νωρίτερα «προελάσει» –υπό τη συνεχή κάλυψη του πυροβολικού– οι Σύροι «σύμμαχοι» των Τούρκων.
Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος είχε σπεύσει το Σάββατο να πανηγυρίσει την κατάληψη της Ρας αλ-Αϊν, αλλά και την περικύκλωση της πόλης Ταλ Αμπιάντ – για να διαψευστεί οικτρά λίγες ώρες αργότερα.
Η πόλη Ρας αλ-Αϊν είναι σημαντικό κέντρο ανεφοδιασμού μεταξύ των αστικών κέντρων της Ταλ Αμπιάντ προς τα δυτικά και της πόλης Καμισλί στα ανατολικά.
Αγριες μάχες γίνονται και στην πόλη Σουλούκ, σε απόσταση περίπου 10 χιλιομέτρων από τα σύνορα με την Τουρκία, και στα νοτιοανατολικά της πόλης Ταλ Αμπιάντ, του δεύτερου βασικού στόχου της τουρκικής επιχείρησης. Επίσης, οι μαχητές του SDF συγκρούονται ήδη με τις τουρκικές δυνάμεις στη βασική οδική αρτηρία Μ4, σε βάθος 30-35 χιλιομέτρων από τη συνοριακή γραμμή Τουρκίας-Συρίας, σύμφωνα με αξιωματούχο της αραβοκουρδικής συμμαχίας.
Η «ομίχλη του πολέμου» καλύπτει και τις απώλειες των δύο πλευρών, με το τουρκικό επιτελείο να ανακοινώνει ότι έχει «εξουδετερώσει 480 τρομοκράτες» του YPG –των δυνάμεων των κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG)– από τότε που ξεκίνησε η επιχείρηση, αλλά οι Κούρδοι αναγνωρίζουν μόνο 45 απώλειες, ενώ υποστηρίζουν πως έχουν σκοτώσει τουλάχιστον 75 Τούρκους στρατιωτικούς και κατέστρεψαν 7 άρματα μάχης μόνο κατά την αντεπίθεση στη Ρας αλ-Αϊν. Το (σχετικά αξιόπιστο) Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κάνει λόγο για 81 νεκρούς Κούρδους πολιτοφύλακες.
Ανήμποροι ώς τώρα –παρά τη συντριπτική υπεροπλία τους– να κάμψουν την αντίσταση της αραβοκουρδικής συμμαχίας, oι μισθοφόροι «αντάρτες» του «Εθνικού Συριακού Στρατού» που πολεμούν στο πλευρό των Τούρκων ξεκίνησαν ήδη μαζικές εκτελέσεις και άλλες αγριότητες.
Το Σάββατο, οι… τουρκοντυμένοι αντάρτες του ΕΣΣ δολοφόνησαν εν ψυχρώ εννέα άμαχους νότια της παραμεθόριας πόλης Ταλ Αμπιάντ – ανάμεσά τους και την 35χρονη ακτιβίστρια και πολιτικό Εβρίν Χαλάφ, γενική γραμματέα του μετριοπαθούς, φιλειρηνικού κουρδικού κόμματος «Το Μέλλον της Συρίας», που την κατέβασαν από το αυτοκίνητό της και τη σκότωσαν εν μέση οδώ μαζί με τον οδηγό της, παρά το ότι δεν είχε φυσικά καμιά σχέση με τους υποτιθέμενους «τρομοκράτες» των YPG.
Ηδη κυκλοφόρησαν δύο τουλάχιστον βίντεο με τέτοιες «εκτελέσεις» από τους μισθοφόρους του Ερντογάν, που στην πλειονότητά τους είναι εξτρεμιστές αντικαθεστωτικοί μαχητές που άλλαξαν αφεντικό μετά την πτώση του Χαλεπιού και της Ράκας και την οριστική κατάρρευση του ISIS, και τώρα πολεμούν κάτω από το τουρκικό «λάβαρο».
Στα ήδη πολυάριθμα καταγεγραμμένα εγκλήματα πολέμου των δυνάμεων εισβολής, να προστεθεί και η δολοφονία ακόμη εννιά αμάχων –ανάμεσά τους και τρεις ντόπιοι δημοσιογράφοι– από την πόλη Καμισλί, που συμμετείχαν σε κομβόι αλληλεγγύης στους κατοίκους της Ρας αλ-Αϊν.
Η αυτοκινητοπομπή βομβαρδίστηκε από αέρος, παρά το ότι οι τουρκικές αρχές είχαν ενημερωθεί εγκαίρως για τον χαρακτήρα της. Ετσι, ο επιβεβαιωμένος από το Παρατηρητήριο αριθμός των αμάχων που έχουν σκοτωθεί από την έναρξη της επιχείρησης έφτασε χθες τους 38, αλλά ο πραγματικός αριθμός είναι σίγουρα πολύ μεγαλύτερος.
Η σκακιέρα
Ας επιστρέψουμε όμως στο πολιτικο-διπλωματικό πεδίο, όπου τις τελευταίες ώρες φαίνεται ότι πρωταγωνιστεί και πάλι ο «σκακιστής» Πούτιν – όχι μόνο με το κουρδο-συριακό «ντιλ» που σκιαγραφήσαμε παραπάνω, αλλά και με τις συνολικότερες κινήσεις του.
Ο Ρώσος πρόεδρος επισκέπτεται λοιπόν το Ριάντ, όπου θα επιχειρήσει να συμφωνήσει με τους Σαουδάραβες σε ένα συνολικό «ντιλ» για τη βόρεια Συρία, που θα περιλαμβάνει πιθανότατα και την επόμενη μέρα για τους σουνιτες αντικαθεστωτικούς αντάρτες στην επαρχία Ιντλίμπ, ενώ θα παρουσιάσει και ένα σχέδιο για «ανακωχή» μεταξύ των Σαουδαράβων και της Τεχεράνης.
Ο Πούτιν, μάλιστα, έκανε λόγο για την ανάγκη ψήφισης ενός νέου συριακού Συντάγματος, που θα αναγνωρίζει τα δικαιώματα όλων των εθνοτικών και θρησκευτικών κοινοτήτων της χώρας – προφανώς, όμως, υπό την κεντρική εξουσία της Δαμασκού και του «προστατευόμενου» συμμάχου του και ξεκάθαρου νικητή του εμφυλίου, του Ασαντ.
Ο Τραμπ εξακολουθεί να δέχεται πυρά από όλο το πολιτικό φάσμα για την ψυχρή εγκατάλειψη των Κούρδων. Χθες, ο πρόεδρος επιβεβαίωσε με μήνυμα στο τουίτερ ότι επίκειται η ανακοίνωση πακέτου «πολύ σημαντικών νέων κυρώσεων» σε βάρος της Τουρκίας, για τις οποίες είχε ήδη μιλήσει ο υπουργός Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν, και έχουν στόχο «να μεταπείσουν την Τουρκία από οποιαδήποτε συνέχιση της στρατιωτικής της επίθεσης στη βορειοανατολική Συρία».
«Πρόκειται για πολύ αυστηρές κυρώσεις. Ελπίζουμε ότι δεν θα χρειαστεί να τις χρησιμοποιήσουμε, αλλά μπορούμε να εξουδετερώσουμε την τουρκική οικονομία, αν κριθεί αναγκαίο» από τον πρόεδρο Τραμπ, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μνούτσιν.
Και ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Μαρκ Εσπερ, όμως, δήλωσε μεν πως η Ουάσινγκτον «αντιτίθεται σφόδρα» στην τουρκική στρατιωτική εισβολή στη βόρεια Συρία, αλλά επανέλαβε πως δεν θα βάλει τους Αμερικανούς στρατιώτες στη μέση μιας «μακρόχρονης σύρραξης» μεταξύ της Αγκυρας και των Κούρδων.
Ο Εσπερ είπε πως προέτρεψε τηλεφωνικά τον Τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ να τερματίσει την εισβολή, ωστόσο «δεν βλέπει καμία ένδειξη» ότι η Αγκυρα θα κάνει πίσω: «Δεν διακρίνω καμία υποχώρηση…» σημείωσε αναφερόμενος στην Τουρκία, τονίζοντας πως ο ίδιος και άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι «προέτρεψαν [την Τουρκία] να τερματίσει την εισβολή».
Οι υποκριτές Δυτικοί
Οσο για την Ευρώπη, η Ανγκελα Μέρκελ είχε χθες μια «εξαιρετικά τεταμένη τηλεφωνική επικοινωνία» με τον Ταγίπ Ερντογάν κατόπιν αιτήματος του Τούρκου προέδρου. Η καγκελάριος της Γερμανίας ζήτησε τον άμεσο τερματισμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Τουρκίας στη Συρία.
Σύμφωνα με το Βερολίνο, η Μέρκελ τόνισε στον Ερντογάν ότι «ασχέτως των συμφερόντων της Τουρκίας για την ασφάλειά της, η στρατιωτική επιχείρηση απειλεί να οδηγήσει σε εκδίωξη μεγάλου μέρους του τοπικού πληθυσμού, στην αποσταθεροποίηση της περιοχής και στην ενίσχυση του “Ισλαμικού κράτους”», ενώ έθεσε στον Τούρκο πρόεδρο και την ένταση που προκαλεί η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο με τις γεωτρήσεις για φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων DPA, ο Ερντογάν εκνευρίστηκε και ζήτησε από τη Μέρκελ να ξεκαθαρίσει «εάν είναι με την Τουρκία ή με τους τρομοκράτες» της YPG, υπενθυμίζοντας ότι είναι εταίροι στο ΝΑΤΟ – ενώ ξεκαθάρισε πως οι πιθανές οικονομικές κυρώσεις, αλλά και το (εξαιρετικά καθυστερημένο και εν τέλει υποκριτικό) πάγωμα στις εξαγωγές γερμανικών όπλων, που ανακοινώθηκε προχθές, «δεν τον απασχολούν»…
Αντί επιλόγου, να σημειώσουμε εδώ τον πανικό που έχει πιάσει τους υποκριτές Δυτικούς για τους εκατοντάδες τζιχαντιστές μαχητές του «Iσλαμικού κράτους» που έχουν ήδη δραπετεύσει από τα στρατόπεδα κράτησης των Κούρδων.
Χθες έγινε γνωστό ότι 785 ξένοι που σχετίζονται με το «Ισλαμικό κράτος» δραπέτευσαν από στρατόπεδο, μετά από βομβαρδισμό και επίθεση «μισθοφόρων» κατά της φρουράς του, σύμφωνα με την κουρδική διοίκηση, και ότι το ίδιο συνέβη με εκατοντάδες γυναικόπαιδα – συγγενείς μαχητών του «Ι.Κ.», που κρατούνταν σε άλλο στρατόπεδο…
Αργά το βράδυ, πάντως, έγινε γνωστό ότι ο συριακός στρατός, εκτός από την «υπεράσπιση» των κουρδικών πόλεων, θα αναλάβει πλέον και τη φύλαξη των χιλιάδων αιχμάλωτων του «Χαλιφάτου».